Lütfen Bekleyiniz...

Endoskopi Nedir? Endoskopi Nasıl Yapılır? Endoskopi Sonrası

Son Güncelleme Tarihi: 05.04.2023
Endoskopi Nedir? Endoskopi Nasıl Yapılır? Endoskopi Sonrası
İçindekiler

    Endoskopi Nedir?

    Endoskopi, günümüzde sindirim sisteminde oluşan birçok problemi teşhis etmek için kullanılan ve cerrahi olmayan bir yöntemdir. Endoskopi, bilinenin aksine, sadece tanı koymak için değil aynı zamanda tedavi amaçlı da kullanılabilir. Bir gastroenteroloji doktoru tarafından yapılan endoskopi işleminde, hastanın vücudunda herhangi bir kesi yapılmaz. 

    Bu işlemin sonucu olarak kişinin mide bölgesi, yemek borusu ve onikiparmak bağırsağındaki problemler detaylı bir şekilde incelenebilmektedir. Kısacası bu yöntem, özellikle de teknolojinin gelişmesiyle birlikte, gün geçtikçe kullanımı artan bir teşhis ve tedavi yöntemidir. Bu yöntemle gerekirse hastadan parça alma işlemi (biyopsi) dahi yapılabilmektedir.

    Endoskopi işlemini yapmak için endoskop adı verilen bir alet kullanılır. Bu cihazın uç kısmına küçük bir kamera takılır ve bu kamera yardımıyla hastanın problemleri teşhis edilmeye çalışılır. Endoskopi yapılan bölge doktora endoskop kamera aracılığıyla direkt yansıtıldığı için, bu yöntem kişide bulunan hastalıkları teşhis etme konusunda oldukça başarılıdır. Mide ve bağırsak bölgesini izlemenin yanında ek olarak eğer midede bir tümör oluşumu gözlemlenirse, çeşitli özel aletler yardımıyla kişiden biyopsi alınabilir.

    Endoskopi işlemi, incelenen organın ismine bağlı olarak farklı türde isimler almaktadır. Asıl olarak mide ve onikiparmak bölgesinin incelendiği endoskopi işlemlerine gastroskopi ismi verilir. Kalın bağırsağın durumunun incelenmesi için yapılan endoskopi işlemine ise kolonoskopi adı verilir. Gerek görülen kimi durumlarda ise ince bağırsak bölgesinin incelenmesi gerekir. Bu işleme da enteroskopi adı verilmektedir.

    Endoskopi Hangi Durumlarda Uygulanır?

    Endoskopi işlemi kişide mide, bağırsak veya yemek borusuna bağlı problemler olduğu durumlarda uygulanır. Endoskopi işlemi, hem teşhis hem biyopsi alma hem de tedavi etme gibi farklı amaçlarla yapılabilir. Mide, kalın bağırsak ve yemek borusundaki tümör, yara veya polip gibi durumların tanısı ve tedavisinde endoskopi kullanılmaktadır. 

    Bu sayılanlara ek olarak endoskopi işlemi, yemek borusundaki daralmaları düzeltmek, polipleri kesmek, midedeki yabancı cisimleri çıkarmak ve safra kesesinin enfekte olduğu durumlarda safra kesesini vücuttan çıkarmak için kullanılmaktadır. 

    Mide ve bağırsakla ilgili hastalıkların yanında pankreas bezi iltihabı olarak da bilinen pankreatitin teşhisinde de endoskopi yöntemi kullanılmaktadır. Dünya sağlık örgütü tarafından verilen bilgiye göre 45 yaşının üzerindeki herkesin herhangi bir şikâyetleri olmasa bile en az bir kere gastroskopi yapması gerekmektedir. Kolonoskopi için ise 50 yaş üzerindeki kişilere aynı şey önerilmektedir.

    Endoskopi Kimlere Yapılır?

    Yakın akrabalarında kanser hastası olanlara ve kansızlık, ülser gibi hastalıkları bulunan kişilere düzenli olarak endoskopi yapılması önerilir. Çeşitli kronik hastalıkları mevcut olan kişilerde veya bağırsak-mide bölgesinde problemler olan kişilerde endoskopi işlemine sık sık başvurulmaktadır. Endoskopi yapılmasının uygun olacağı durumları ve endoskopi uygulanacak kişileri şu şekilde sıralayabiliriz:

    • Uzun süre geçmeyen mide ağrısından muzdarip kişiler,
    • Uzun süre geçmeyen mide bulantısı olan kişiler,
    • Kansızlık problemi olan kişiler,
    • Yutkunurken güçlük yaşayan veya yemek borusu tıkanan kişiler,
    • Dışkılarında koyu siyaha doğru bir renk değişimi olan ve uzun süre boyunca devam eden kabızlık problemi yaşayan kişiler,
    • Acılı şekilde kahverengi kusan veya kusarken ağzından kan gelen kişiler,
    • Sebebi bilinmeden ani bir şekilde kilo kaybı yaşayan kişiler,
    • Reflü, ülser ve bu hastalıklarla aynı anda yüksek ateş-halsizlik belirtileri gösteren kişiler,
    • Bağırsak ve mide bölgesinde tümör, divertikül veya tümör olduğundan şüphelenilen kişiler,
    • Bağırsak ve mide bölgesindeki şüpheli lezyonlardan parça alınması gereken kişiler,
    • Ağız bakımını yaptığı halde uzun süre boyunca geçmeyen kötü ağız kokusuna sahip kişiler,
    • Yoğun hazımsızlık sorunu yaşayan kişiler,
    • Midesinde kanama olan kişiler.

    Bahsi geçen bu durumlardan bir veya birkaç tanesine sahipseniz, doktorunuz sizden endoskopi yaptırmanızı isteyebilir. 

    Endoskopi Nasıl Yapılır?

    Endoskopi işlemi yapılmadan önce unutulmaması gereken en önemli şey, midenin boş olması gerektiğidir. Eğer mide dolu olursa işlem doğru sonuçlar vermez ve yeniden yapılması gerekir. Bu yüzden hastaların endoskopiye sekiz saat kala yiyip içmeyi bırakmaları gerekmektedir. Birçok durumda endoskopi işlemi öncesinde kişiye lokal anestezi yapılır ve hasta yaklaşık 10 dakika boyunca uyutulur.

    Endoskopi işlemi öncesinde kişi, o an kullanmakta olduğu bütün ilaçları doktoruyla paylaşmalıdır. Eğer hasta kan sulandırıcı bir ilaç kullanıyorsa, işlem sırasında kanama riskini önlemek için endoskopiden önceki birkaç gün boyunca bu ilaçları içmeyi bırakmalıdır. Hastanın rahatlaması için işlem sırasında sedasyon yöntemleri uygulanır. İşlem esnasında gerek görülen durumlarda hastanın solunum, kalp atış ve tansiyon değerlerini takip etmek için hastaya çeşitli elektrotlar da takılabilir. 

    Kişi sakinleştiricilerin ve lokal anestezinin etkisinde olup ağzını kendisi açık tutamayacağından dolayı, plastik bir ağız koruyucusu yardımıyla hastanın ağzı açık tutulur. Hastanın boğaz bölgesinde ağrı hissedip ani tepki vermemesi için hastanın ağzı açık haldeyken boğazına doğru anestezik bir sıvı sıkılır. Endoskop adı verilen ve ucunda kamera olan cihaz kişinin ağzına yerleştirilir ve bu alet yavaş yavaş yemek borusundan mideye doğru iniş yapar. Bu esnada hasta konuşamamakta ancak çeşitli sesler çıkarabilmektedir. 

    Sakinleştiricilerin etkisiyle hasta bu işlem sırasında hiçbir ağrı hissetmez. Endoskop cihazı kişinin şikâyetine göre gerekli görülen yerleri izlemek veya parça almak için kullanılır. Endoskop aletinin ucuna takılan kamera doktorun hemen yanında bulunan bir monitöre canlı olarak görüntü gönderir ve böylece doktor hastanın durumuyla ilgili ne yapılması gerektiğine karar verir. Eğer sadece teşhis yeterli değilse ve hastadan parça örneği alınması gerekiyorsa endoskop aracılığıyla içeriye özel mikro boyutlarda cerrahi aletler gönderilir. 

    Endoskopi Sonrası

    İşlem sonrasında hastanın hastaneye yatması gerekmez, ancak kendine gelmesi için bir saat civarı hastanede beklemesi önerilir. Mümkünse hastayla birlikte yanında bir de refakatçi gelmesi de iyi olacaktır; zira hastaya işlem esnasında sakinleştirici verileceğinden dolayı, hasta tek başına hemen yürümekte zorluk yaşayabilir. Endoskopi sonrasında ortaya çıkabilecek olası yan etkileri ise şu şekilde sıralayabiliriz: 

    • Kusma, 
    • Göğüs ağrısı, 
    • Ateş, 
    • Mide ve karın ağrısı, 
    • Yutmada zorluk, 
    • Nefes darlığı.

    Endoskopi yaptıran çoğu kişi bu yan etkileri yaşamaz. Fakat yine de bu yan etkilerden muzdaripseniz, mutlaka doktorunuzla iletişime geçmeniz ve talimatlarını dinlemeniz gerekir. Endoskopi sonrası hastalarda şişkinlik, gaz, kramp ve boğaz ağrısı gibi yan etkilerin görülmesi ise oldukça yaygın ve normaldir. Bu belirtiler endoskopi yaptıran çoğu kişide görülürler. Ancak kısa süre sonra ortadan kaybolurlar.

    Endoskopi Hakkında Sıkça Sorulan Sorular

    Endoskopi Ne Kadar Sürer?

    Bu işlem yaklaşık 20-30 dakika arası sürer. 

    Endoskopi Sonuçları Ne Zaman Çıkar?

    Endoskopi sonucu hastanın durumunun komplikeliğine bağlı olarak işlemin yapıldığı gün ile işlemden 3 gün sonra çıkmaktadır. Ancak çoğu durumda işlemin yapıldığı aynı gün sonuçları almak mümkündür. Eğer hastadan biyopsi alındıysa bu biyopsinin özel laboratuvarlarda incelenmesi gerektiği için sonuç alma süresi bir haftayı bulabilmektedir.

    Endoskopi Yaptırmak Riskli midir?

    Endoskopi işlemi bu alanda eğitim almış ve deneyimli bir doktor tarafından yapıldığı takdirde hastaya sorun çıkarmayan ve yan etkileri olmayan bir işlemdir. Ancak yine de her tıbbi izlek gibi endoskopinin de çeşitli riskleri vardır. Kan sulandırıcı kullanan veya parça alınarak tedavi yapılmaya çalışan kişilerde endoskopi esnasında kanama görülebilir. Kişinin eğer yangı geçirmeye yatkın bir bünyesi varsa çok ağır olmayan küçük enfeksiyonlar geçirebilir. Ancak genel olarak endoskopi esnasında enfeksiyon geçirme riski düşüktür. Bazı durumlarda ise hastanın ağrı hissetmemesi için uygulanan sedasyonlara vücut aşırı reaksiyon gösterebilir, fakat bu duruma da genelde rastlanmaz. 

    Hızlı Randevu Al
    Bizimle İletişime Geçin

    İlgili İçerikler
    Ara Onlıne Randevu
    Canlı Destek
    -
    Canlı Destek