Lütfen Bekleyiniz...

Endoskopik Hipofiz Cerrahisi Nedir? Endoskopik Hipofiz Ameliyatı

Son Güncelleme Tarihi: 05.04.2023
Endoskopik Hipofiz Cerrahisi Nedir? Endoskopik Hipofiz Ameliyatı
İçindekiler

    Endoskopik (Transsfenoidal) Hipofiz Cerrahisi Nedir?

    Endoskopik hipofiz cerrahisi, hipofiz tümörlerinin çıkarılmasını amaçlayan burun ve sfenoid sinüs yoluyla gerçekleştirilen bir ameliyattır. Diğer adı olan transsfenoidal kelimesi ise “sfenoid sinüs yolu ile” anlamına gelmektedir. Endoskopik cerrahi, bir mikroskop ya da endoskop veya her ikisi ile birden yapılabilmektedir. Geleneksel olan mikroskop tekniği, üst dudak altında nazal septum ve bir cilt insizyonunun büyük bir bölümünün çıkarılmasını kullanmaktadır. Böylece cerrah, sfenoid sinüs bölgesini doğrudan görebilmektedir.

    Endoskopik endonazal cerrahi olarak isimlendirilen minimal invaziv bir yöntem, burun boşluğunun arkasında minik bir kesi yaratır ve nazal dokuların bozulması ihtimalini minimuma indirgemiş olur. KBB cerrahı ise burun delikleri boyunca endoskop olarak isimlendirilen küçük bir ışık ve kamera ile çalışmaktadır. Her iki yöntem de hipofizlere ulaşmayı amaçlamaktadır. Bu işlemler sonrası hipofize ulaşıldığında, beyin cerrahı tümörü çıkarır. 

    Hipofiz Bezi Tümörünün Belirtileri Nelerdir?

    Hipofiz bezi tümörü ilk başlarda birdenbire belirtiler göstermeyebilir. Bu nedenle tanı konmasının zaman almasından dolayı ortaya çıkan birtakım komplikasyonlar neticesinde farklı rahatsızlıklar meydana gelebilmektedir. Bu rahatsızlıkları ise şu şekilde açıklayabiliriz:

    Baş ağrısı: Hipofiz bezinin üstünde oluşan tümör baş ağrısına neden olabilir ve bu ağrı diğer baş ağrılarına göre hasta kişinin başının arka tarafında olup bazen şiddetli olabilir. Beynin arkasında bulunan hipofiz bezinde ortaya çıkan tümörün sebep olduğu ağrı burnun iç kısımlarını dahi etkileyebilmektedir. 

    Görme problemleri: Hipofiz bezinin önünde ise göz sinirleri yer almaktadır ve bu bez üzerinde meydana gelerek büyüyen tümör, zaman içerisinde bu bölgeye baskı uygulayarak görme bozukluklarının yaşanmasına sebep olmaktadır. 

    Adet düzensizlikleri: Hipofiz bezinin aşırı salgı yapması ya da yapmaması gibi durumlara sebebiyet veren tümör bununla birlikte adet düzensizliklerini de meydana getirebilmektedir. Adet döngüsü hipofiz bezi tümörünün çıkarılmasından sonra eski düzenine geri dönmektedir.

    Cinsel iktidarsızlık: Hormonal bozukluklara sebebiyet veren hipofiz bezi tümörü erkek hastalarda cinsel iktidarsızlığa sebep olmaktadır.

    Ruh halinde görülen ani değişimler: Hipofiz bezi üstünde baskısını arttıran tümör hormonal sorunlara sebep olduğu için hasta kişi gülme krizlerinden ani sinirlenmelere varabilen bir ruh hali sergilemektedir.

    Kısırlık: Hipofiz bezi tümörü nedeniyle ortaya çıkabilecek kısırlık vakaları tümör tedavisi sonrası düzelebilmektedir. Fakat bu durum bazen kalıcı olabilmektedir. 

    Anne sütü miktarındaki değişimler: Hipofiz bezi prolaktin hormonunun salgılanmasında önemli bir rol oynamaktadır bu yüzden burada oluşabilecek tümör, bu hormonun bazen az bazen ise çok salgılanmasına ve buna bağlı olarak anne sütü miktarında değişimlere sebep olabilmektedir.

    Fazla salgılanan ACTH’den kaynaklı cushing sendromu: Fazla salgılanan ACTH hormonu kırılgan kemik yapısı oluşumuna, aşırı kilo alımına, cilt lekelerine ve duygusal değişimlere sebep olmakta ve cushing adı verilen sendromun tetiklenmesine yol açabilmektedir. 

    Aşırı büyüme ya da büyümede yaşanan gecikme: Hastalık sebebi ile hipofiz bezinde meydana gelen aşırı büyüme hormonu çocuk hastalarda normalden daha fazla uzamaya, az salgılanması durumu ise geç büyümeye sebebiyet vermektedir. 

    Yorgunluk ve sabırsızlık: Hormonlarda meydana gelen sorunlar ve düzensizlik; öfke, yorgunluk ve sabırsızlık gibi sorunlara yol açmaktadır.

    Hipofiz Bezi Tümörü Tanısı Nasıl Konur?

    Eğer muayene sonucunda hipofiz tümöründen şüphelenilirse Manyetik Rezonans (MR) ile daha detaylı inceleme yapılmaktadır. Ayrıca tümörün hormonal faaliyetlerini saptamak amacıyla, kanın çeşitli hormon düzeylerine bakılması ve olası görme sorunları ile ilgili muayenelerin yapılması gerekmektedir.

    Bu değerlendirme ve incelemeler birden çok tıp uzmanı tarafından gerçekleştirilmelidir. Hipofiz tümörlerinin belirtileri, genellikle hormonların işlevi ile ilgili olduğundan ilk değerlendirmeler çoğunlukla endokrinoloji ve iç hastalıkları uzmanları tarafından yapılmaktadır. Görme ile ilgili değerlendirmeler ise göz hastalıkları uzmanları tarafından yapılmaktadır.

    Cerrahi tedavi gerektiğine karar verilirse bu operasyonu gerçekleştirecek olan kişi, beyin ve sinir cerrahisi uzmanıdır. Kulak Burun Boğaz hastalıkları uzmanının rolü ise burundan yapılan bazı hipofiz bezi operasyonlarında beyin ve sinir cerrahisi uzmanına yardım etmektir. Bu iki cerrahi uzmanlık dalının yardımlaşması, günümüzde giderek daha da uygulanmaya başlanan endoskopik hipofiz ameliyatlarında geçerli olmaktadır.

    Endoskopik Hipofiz Ameliyatı Nasıl Yapılır? 

    Operasyon için ilk olarak endoskopik tekniğin belirlenmesi ve akabinde hastanın ameliyata hazırlanması gerekmektedir. Burundan girilerek başlanan ameliyat öncesinde, hastaya burun ve sinüs muayenesi yapılmalıdır. Muayenede hastanın sinüslerinde enfeksiyon, koku almasında problem, genizde akıntı ve baş ağrısı gibi belirtiler saptanmış ise önce bu rahatsızlıkların çözümü için tedavi uygulanmalıdır. Bununla birlikte endoskopik hipofiz tümörü operasyonu öncesi hastalara fizik muayenesi ve nörolojik muayene ile beraber birçok tetkik yapılması gerekmektedir. Hastaya endoskopik hipofiz tümörü operasyonunun nasıl yapıldığı ayrıntılı bir biçimde anlatılmakta ve hasta bilgilendirilmektedir.

    Beyin cerrahisinin ve KBB uzmanının ortak gerçekleştirdiği bir ameliyat olan endoskopik hipofiz ameliyatında navigasyon ve endoskop olarak adlandırılan teknolojik sistemler kullanılmaktadır. KBB uzmanı ameliyata ilk başlayan cerrah olarak endoskop ile sinüsten başlayarak beynin arkasında yer alan hipofiz bezine kadar ulaşmaktadır. Buradan sonra beyin sinir cerrahı, tümörü tamamen temizlemekte ve ameliyatı sonlandırmaktadır. Operasyon sonrası bazı durumlarda burun içine tampon yerleştirilmesine gerek kalmamaktadır. Operasyonda içeride hasar alan doku ise farklı tekniklerle düzeltilebilmektedir. Operasyon sonrasında hasta kısa sürede taburcu olur ve hızlı bir şekilde iyileşip normal yaşamına geri dönebilmektedir.

    Endoskopik Hipofiz Ameliyatının Avantajları Nelerdir?

    Endoskopik hipofiz ameliyatının avantajlarını şu şekilde sıralayabiliriz:

    • Endoskopik hipofiz cerrahisinde meydana gelebilecek olası septal, nazal, sinüs ve dental komplikasyonları, mikroskop kullanılarak yapılan eski yöntemlere göre daha azdır.
    • Mikroskobik operasyonlarda retraktor ya da nazal spekulum kullanılması gerekmektedir. Bu da burnun içindeki yapıların tahribata uğramasına sebep olmaktadır. Endoskopik hipofiz cerrahisinde ise sfenoid sinüse ulaşmak amacıyla burun boşluğu doğal bir koridor olarak kullanılır ve böylece diş kökleri kesilmeyip burun deliklerini birbirinden ayıran septum tahribata uğramaz.
    • Endoskopik hipofiz operasyonunda, işlem esnasında röntgen çekmeye gerek duyulmadığı için hasta habersizce ışına maruz kalmaz.
    • Endoskopik hipofiz cerrahisinde sağlanan görüntü mikroskobun sunduğu görüntüye oranla daha geniş bir açıyı kapsadığından dolayı, tümör temizlenip çıkarıldıkça oluşan boşluğa endoskop sokularak tümörün kenarlarda kalan parçaları rahatça görülebilmekte ve tamamı çıkartılabilmektedir.
    • Endoskopik hipofiz operasyonları Akromegali ya da Cushing hastalığına sahip olan kişilerde yüksek başarı oranı sağlamaktadır.
    • Endoskopik hipofiz ameliyatı sayesinde dev hipofiz adenomları yalnızca tek bir seansta çıkartılabilmektedir.
    • Burundan beyin omurilik sıvısının sızması hipofiz ameliyatlarının en istenmeyen neticelerindendir. Endoskopik hipofiz cerrahisi sayesinde burundan sızan beyin omurilik sıvısı ameliyat esnasında yine burundan tedavi edilir ve böylece hastaya ikinci bir beyin ameliyatı yapılması gerekmemektedir.

    Endoskopik Hipofiz Ameliyatı Komplikasyonları Nelerdir?

    Her cerrahi operasyon birtakım risklere sahiptir. Her ameliyatın riski vardır, fakat bu oran cerrahın deneyim ile becerisine göre değişiklik gösterebilmektedir. Bazı riskler ölümcül olabilirken bazıları ise tedavi edilerek düzeltilebilmektedir. Endoskopik hipofiz tümörü operasyonu hakkında bilinmesi gereken en önemli faktör, tanı ve tedavi öncesinde hipofiz bezine yapılan baskıya yani hipofiz bezinin ne derece etkilendiğine bağlı olarak gelişen birtakım komplikasyonların operasyon sonrası %100 olarak giderilmesinin sağlanamayabileceğidir. Örneğin, göz sinirlerine yapılan aşırı baskı neticesinde sinirlerde hasar oluşmuşsa, kalıcı körlük meydana gelebilmektedir. Ameliyat esnasında hipofiz bezi zarar görebilmekte, beyin-omurilik sıvısı kafatası astarında oluşabilecek olası deliklerden dışarı akabilmektedir. Menenjit hastalığı ortaya çıkabilmektedir. Sinüs içindeki dokularda yapışma meydana gelip tıkanıklık sorunu oluşturabilir. Burun kanaması olabilir fakat hastaların çok azında bu kanama, operasyondan sonra uzun bir zaman devam edebilmektedir. Son olarak burun da deformasyona uğrayabilmektedir, ancak bu durum daha sonra ameliyat ile düzeltilebilmektedir. 


    Hızlı Randevu Al
    Bizimle İletişime Geçin

    İlgili İçerikler
    Ara Onlıne Randevu
    Canlı Destek
    -
    Canlı Destek