Lütfen Bekleyiniz...

Hepatit C Nedir? Nasıl Bulaşır? Belirtileri Nelerdir?

Son Güncelleme Tarihi: 05.04.2023
Hepatit C Nedir? Nasıl Bulaşır? Belirtileri Nelerdir?
İçindekiler

    Hepatit C Nedir?

    Hepatit C hastalığı, HCV olarak da adlandırılan Hepatit C virüsünün karaciğere yerleşerek ortaya çıkardığı bir enfeksiyon türüdür. Hastalığın tedavi edilmeden ilerlemesine meydan verildiği durumlarda karaciğer ciddi hasar alabilir, karaciğer yetmezliği ortaya çıkabilir ve bununla birlikte kişide siroz gibi hastalıklar gelişebilir. Hepatit C virüsünün bulaşıcılık oranı bir hayli yüksektir ve sahip olduğu ciddi olumsuz semptomlar sebebiyle mutlaka dikkat edilmesi gereken bir hastalıktır. 

    Hastalık kimi durumlarda hafif atlatılabilse de özellikle karaciğer gibi hayati bir organda ciddi komplikasyonlara sebep olabileceği için genel olarak hayatı tehdit edici bir hastalık olarak sınıflandırılabilir. Zira günümüzde yapılan istatistiki araştırmalara göre Hepatit C virüsü ve beraberinde gelen karaciğer sirozu, karaciğer yetmezliği ya da karaciğer kanseri sebebiyle her yıl 1 milyon insanın hayatını kaybettiği bilinmektedir.

    Hepatit C Nasıl Bulaşır? 

    Ülkemizde Hepatit C hastalığının görülme oranı yaklaşık %0.3'lük bir orana tekabül etmektedir. Bu da her 1000 kişiden 3'ünün Hepatit C hastalığına sahip olabileceği anlamına gelmektedir. Bununla birlikte, virüs asıl olarak kanda ve karaciğerde bulunduğu için bulaş yolu kandan-kana şeklindedir. Bu bulaş türüne sebep olabilecek durumlar arasında aynı şırınganın birden fazla kez kullanımı, damar içinden iğne ile uyuşturucu kullanımı ya da kan nakli gibi durumlar vardır. 

    Örneğin halihazırda vücudunda Hepatit C virüsünü bulunduran bir hastanın kan verdiği bir diğer kişi bu virüsü kapabilir. Tabii ki günümüzde bu durumun önüne geçmek için kan naklinden önce her bireye çeşitli testler uygulanmaktadır. Ancak kimi aciliyet durumlarında ya da gözden kaçan vakalarda bu tür sorunlarla karşılaşılabilir. 

    Bununla birlikte, Hepatit C virüsü 1989 öncesinde tıp literatüründe yer alan bir virüs değildi. Dolayısıyla hastalığın bulaşının önlenmesi amacıyla herhangi bir çalışma da bulunmuyordu. Bu sebeple günümüzde belirli bir yaşı geçmiş kişilerin Hepatit C'ye daha fazla yakalanmasının asıl sebeplerinden birisi de budur. Hepatit C hastalığı, bilinenin aksine öpüşme, sarılma, idrar ya da tükürük gibi sebeplerden dolayı bulaşmaz. Zira virüsün asıl bulaş yolu kandan kanadır. Ancak bu duruma çeşitli istisnai örnekler verilebilir. Örneğin vücudunda hepatit c virüsünü taşıyan ve aynı anda diş etinde kanama olan bir kişi eğer partneriyle öpüşürse bu kandan kana aktarıma sebep olabilir ve virüsün bulaşmasını mümkün hale getirebilir. 

    Aynı zamanda kanamaya sebep olabilecek dövme makinesi, aynı diş fırçasını kullanmak, aynı havluyu kullanmak (havluya kan bulaşabilir), dikkatsiz kullanım sonucunda aynı iğne ile aşı olmak gibi durumlarda da hastalığın bulaşması söz konusu olabilir. Hepatit C virüsünün bir kişiden diğer bir kişiye aktarılmasına sebep olabilecek bir durum ise gebeliktir. Eğer anne adayı olan kişi gebelik süreci sırasında Hepatit C virüsü kaparsa, sahip olduğu bu virüsü kan yoluyla bebeğine aktarabilir. 

    Bunlara ek olarak, cinsel ilişkiye girmek direkt olarak Hepatit C bulaşına sebep olan bir durum değildir. Ancak regl dönemi gibi vücuttan belirli bir kan akışının olduğu dönemlerde cinsel ilişkiye girmek riskli olabilir zira bu durum kan aktarımı vasıtasıyla yine virüsün bulaşmasına sebep olabilir. Dolayısıyla çoklu cinsel ilişkiye giren kişilerde bu durumun yaşanma ihtimali daha fazladır. 

    Hepatit C Belirtileri Nelerdir?

    Hepatit C virüsü vücuda yerleştikten sonra 2 hafta ile 6 ay arası süren bir dönem boyunca kuluçka dönemine girer. Dolayısıyla bu dönemde virüs kişinin vücudunda gelişip yayılmaya devam ederken aynı zamanda herhangi bir olumsuz semptomun ortaya çıkmasına da sebep olmaz. Hastalık yavaş yavaş ilerleyen bir yapıya sahip olduğu için, enfeksiyonun ilk aşamalarında genellikle ciddi belirtilerle karşılaşılmaz. Diğer hepatit hastalıklarında görülen sarılık belirtisinin ortaya çıkma olasılığı da oldukça düşüktür. 

    Bununla birlikte kişi hastalığın ilerleyişine bağlı olarak çeşitli semptomlar gösterebilir. Mide ağrısı, bulantı, iştah kaybı, kusma, yüksek ateş, halsizlik, bitkinlik, karın ağrısı, idrar renginin koyulaşması ya da eklemlerde geçmeyen ağrı gibi semptomlarla karşılaşılabilir. Hastalığın kronikleştiği durumlarda ise belirtiler çok daha seyrek görülür ve hastalık sinsi bir şekilde vücutta ilerler. Dolayısıyla kronik hepatit C'ye sahip olan kişiler ilk aşamada halsizlik ve iştahsızlık gibi kolaylıkla gözden kaçabilecek belirtiler dışında pek olumsuz bir semptomla karşılaşmazlar.

    Hastalık vücutta iyice yayılıp güçlendikten sonra kişide karaciğer sirozu gelişebilir. Bu da kendisini ilk olarak karın bölgesinde şişlik, bacaklarda ödem oluşumu, deride ya da diş etinde kanama, katranlı dışkı rengi ve kan kusma gibi belirtilerle kendini gösterir. Kimi durumlarda ise kişinin karaciğer fonksiyonlarında ciddi eksiklikler meydana gelebilir ve karaciğer kanserinin ortaya çıkması söz konusu olabilir.

    Hepatit C Tanı Yöntemleri Nelerdir?

    Hepatit C'nin diğer hepatit virüslerine kıyasla erken safhada teşhis edilmesi daha zordur. Zira bu virüs ilk aşamada sarılık gibi net şekilde kendisini gösteren bir belirtiye sahip değildir. Bununla birlikte, virüsün enfekte ettiği kişilerin %30'luk bir kısmı hastalığı tamamen iyileşerek atlatırken geri kalan kısmında ise hastalık kronik bir seyir izleyebilir. Kronik hastalık geçiren kişilerin de 1/3'lük bir kısmında karaciğer sirozunun ortaya çıkma ihtimali yüksektir. Bu durumu zamanla karaciğer yetmezliği ya da karaciğer kanseri gibi durumlar takip edebilmektedir. 

    Bununla birlikte, hepatit C'nin kronikleşme hızı yavaş olduğundan, siroz belirtileri virüs kapıldıktan sonraki 15 - 20 yılda, karaciğer kanseri belirtileri ise yaklaşık 25 - 30 yılda ortaya çıkmaktadır. Bu da hastalığın ne denli yavaş ilerlediğini gözler önüne sermektedir. Dolayısıyla hastalığın erken teşhisini yapmak pek kolay değildir. Bununla birlikte, düzenli doktor muayeneleri ya da çeşitli tıbbi prosedürler öncesinde kişiye Hepatit C taraması yapılabilir. 

    Bu durumda kişinin kanındaki Anti-HCV oranına bakılır. Testin sonucuna göre kişide Hepatit C bulunup bulunmadığı tespit edilebilir. Bununla birlikte hastalığın teşhisi için HCV-RNA testi de kullanılmaktadır. Şüphe bulunan kişilere ultrason, tomografi gibi görüntüleme yöntemleriyle ek testler yapılabilir ya da karaciğer fonksiyonlarını ölçmek için ayrı kan testlerine başvurulabilir.

    Hepatit C Tedavisi Nasıl Olur?

    Hepatit C hastalığı tedavisi mümkün olan bir hastalıktır. Fakat hastalığın genellikle geç aşamalarda teşhis edilmesi, tedavi sürecini zorlaştıran en önemli etmendir. Bu da vücudunda hepatit C virüsün taşıyan kişilerin önemli bir kısmının tedaviye başlamamasına sebep olur, Zira bu kişilerin önemli bir kısmı vücudunda hepatit C virüsünü taşıdığını bilmemektedir. Hastalığa dair tanı konup tedaviye başlandığında amaçlanan ilk şey vücudun virüse karşı güçlü bir yanıt vermesini sağlamaktır. Bu da sonuç olarak kanın virüsten temizlenmesini sağlayacaktır. 

    Bunun için "kalıcı virolojik yanıt" elde edilmesi gerekir. Bu yanıt elde edilemezse virüs kanda dolaşmaya devam edebilir. Kalıcı virolojik yanıtın elde edilebilmesi, hastalığa tanı konulan süreyle bağlantılıdır. Zira erken safhalarda tedavi süreci oldukça kolay geçerken, ileri aşamalarda kalıcı iyileşmeyi sağlamak zor olabilir. Kişide gerekli bağışıklık tepkisini oluşturmak ve hastalığı tedavi etmek amacıyla ilaçlı tedavi yöntemleri uygulanır. Hepatit C için özel olarak geliştirilmiş ilaçlar sayesinde hastalığın seyrine göre kişinin tamamen iyileşmesi mümkün olabilmektedir. 

    İlaç tedavisine ek olarak, hastaya DEA tedavisi de yapılabilir. Bunlara ek olarak çeşitli enjeksiyon yöntemleri de kullanılabilir. İzlenecek tedavi metodu kişinin durumuna, sahip olduğu belirtilere ve hastalığın hangi evrede olduğuna göre değişir ve hekim tarafından özel olarak belirlenir. Tedavi programına düzenli şekilde riayet edildiğinde kişinin hastalıktan kurtulma ve tamamen iyileşme oranı çok yüksektir.


    Hepatit C Hakkında Sıkça Sorulan Sorular

    Hepatit C Bulaşıcı mı?

    Hepatit C bulaşıcı bir hastalıktır. Ancak bilindiği gibi öpüşme, sarılma veya tükürük gibi nedenlerden dolayı bulaşmaz. Virüsün asıl bulaş yolu kandan kanadır.

    Hepatit C Aşısı Var mı?

    Hepatit A ve Hepatit B hastalıklarının aşısı olsa da, henüz Hepatit C bulaşını tamamen önlemek için kullanılabilecek bir Hepatit C aşısı geliştirilememiştir. Aşı üretimi konusundaki bilimsel çalışmalar günümüzde halen devam etmektedir. 

    Dolayısıyla hastalıktan korunmanın asıl yolu kişisel hijyene dikkat etmek, diğer insanların kanının bulaşabileceği ürünleri ortak kullanmamak, uyuşturucu maddelerden uzak durmak ve bir şekilde hastalık kapıldıysa belirtiler fark edildiği gibi doktor muayenesine gitmektir. 

    Aynı zamanda kan nakli yaptıracak olan kişilere de Hepatit C testi uygulandığı için, kişide herhangi bir belirti olmasa da hastalık tespit edilebilir. Kişi vakit geçmeden tedavi sürecine başladığında hastalığın iyileşme oranı çok yüksektir.

    Hepatit C Ölümcül mü?

    Hepatit C hastalığı, kendisini uzun bir süre boyunca saklayabilir ve ciddi belirtilere sebep olmayabilir. Dolayısıyla kişide virüsün bulunduğu tespit edilse bile kimi zaman ciddiye alınmaması söz konusu olabilir. Çünkü ortaya çıkan ilk belirtiler genellikle halsizlik, bitkinlik, bulantı ya da mide ağrısı gibi nispeten hafif belirtilerdir. Ancak bu kanıya varıp bir an önce tedaviye başlamamak son derece yanlıştır. 

    Zira hastalık zamanla vücutta büyür ve kendisini karaciğere tamamen entegre edebilir. Bu durumun sonucu olarak kişinin karaciğer sirozu, karaciğer yetmezliği ya da son aşamada karaciğer kanseri gibi hayatı tehdit edecek hastalıklar yaşama riski bulunmaktadır. Dolayısıyla hepatit C her ne kadar yavaş bir şekilde ilerlese de, ölümcül bir hastalık olarak sınıflandırılabilir.

    Hepatit C Kendiliğinden Geçer mi?

    Hepatit C hastalığına sahip olan kişilerin yaklaşık %20'lik bir kısmı herhangi bir tedaviye gereksinim duymadan kendi kendilerine iyileşebilirler. Ancak hastalığın barındırdığı uzun vadeli risklerden dolayı kişinin mutlaka uzman bir hekim gözetiminde tedaviye başlaması ya da en azından düzenli bir şekilde muayene olması önerilmektedir.

    Hamilelikte Hepatit C Tedavisi Yapılır mı?

    Hamilelik döneminde kullanılacak olan bazı ilaçlar bebeğin gelişimini olumsuz olarak etkileyebilir. Dolayısıyla hamilelik esnasında hepatit C tedavisine başlanması önerilmemektedir.


    Hızlı Randevu Al
    Bizimle İletişime Geçin

    İlgili İçerikler
    Ara Onlıne Randevu
    Canlı Destek
    -
    Canlı Destek