Lütfen Bekleyiniz...

Hipokondriyazis (Hastalık Hastalığı) Nedir?

Son Güncelleme Tarihi: 05.04.2023
Hipokondriyazis (Hastalık Hastalığı) Nedir?
İçindekiler

    Hipokondriyazis (Hastalık Hastalığı) Nedir?

    Bu rahatsızlık, kişinin bedeninde hiçbir hastalık olmadığı halde kendini devamlı olarak hasta hissetmesi ya da bunun için kaygılanması durumudur. Bu durumda kişide çeşitli fiziksel şikayetler görülür. Hastalığın kaynağı genellikle hastanın günlük yaşamında karşılaştığı problemlere bağlı olarak görülmektedir. Hayatında çeşitli zorlukları yaşayan bu kişiler bu stres durumunu çoğu zaman farkında olmadan kendi bedenlerine aktarırlar. Bu da ortada bir hastalık olmamasına rağmen kişiye kendini hasta gibi hissettirir. 

    Bu kişilere yapılan psikiyatri dışı muayenelerde ve laboratuvar testlerinde bir hastalığa dair herhangi bir bulgu ortaya çıkmaz. Ancak kişinin buna rağmen şikayetleri devam eder. Bu da kişinin doktor doktor dolaşmasına neden olur ve kişiler sık sık muayene olurlar. İlerleyen durumlarda yoğun kaygı durumuna maruz kalındıkça çarpıntı, üşüme, terleme, ellerde uyuşma ve soluk almada zorluk gibi ek belirtiler görülebilir. Kişide depresif özellikler de mevcutsa bu durumda çabuk yorulma, isteksizlik ve uyku sorunları gibi diğer belirtiler de görülebilir.

    Bu bozukluk iki farklı türde görülür:

    1. Bakım Arayan Çeşit: Bu türde kişide sıkça doktor kontrolüne giderler ve sağlık taramalarını yenilerler. Yapılan muayene ve testlerin sonuçlarında herhangi bir problem görülmese bile kişiler kaygılanmaya devam ederler. Bu da onların tekrar tekrar yeni doktor muayenelerine gitmelerine neden olur.

    2. Bakımdan Kaçan Çeşit: Bu türde ise hastalar doktora muayene olmaktan ve hastane kontrollerine gitmekten olabildiğince çekinirler. İlerleyen durumlarda aktivitelerden, insanlardan ve hastane dışındaki mekanlardan bile kaçma eğilimi görülebilir. Her iki türde de strese karşı hassasiyet görülür. Uzun süre belli bir hastalığa sahip olduğunu düşünen kişiler zamanla yüksek stres düzeyine sahip olurlar. Bu da onların günlük hayatlarını sağlıklı bir şekilde sürdürmelerine engel olur. 

    Diğer yandan bu durum tam aksi bir şekilde de görülebilir. Günlük hayatlarında herhangi bir nedenden dolayı stresli olan kişiler, bu sefer bunun onları hasta edeceğini düşünüp daha da fazla kaygılanabilirler. Kişinin böyle bir döngü içinde bulunması ise onun aile ve arkadaşları ile olan ilişkisini de olumsuz yönde etkiler. Kendileri bu durumdan ne kadar bunalıyorlarsa, arkadaşları ve yakınları da onlardan aynı ölçüde bunalır hale gelir. Bu nedenle bu durumun tedavi edilmesi kişilerin günlük yaşamlarına devam edebilmeleri açısından oldukça önemlidir.

    Hipokondriyazis Belirtileri Nelerdir?

    Hastalık hastalığı genel olarak kendini şu belirtilerle gösterir:

    • Bedensel olarak meşgul olma durumu.
    • Yapılan doktor muayenelerinde herhangi bir hastalık belirtisi görülmemesine rağmen kendini hasta hissetmeye devam etmek.
    • Sürekli hastalık korkusu yaşamak.
    • Sağlıkla ilgili devamlı olarak kaygılı olmak ve en ufak bir sağlık probleminde yoğun endişe duymak.
    • Kendinde herhangi bir hastalık bulunması korkusuyla doktor ve hastane ziyaretlerinden kaçmak.
    • Düzenli şekilde nabız ve tansiyon kontrolü yapmak.
    • Dışkılarını sık sık kontrol etmek.

    Hipokondriyazis Nedenleri Nelerdir?

    Bu hastalığa sıklıkla yetişkinlik döneminde rastlanmaktadır. Nedenleri ile ilgili birçok farklı görüş bulunur. Bu görüşler içinden en kabul görüleni, kişilerin derinlemesine biyolojik ve psikolojik değerlendirmelere tabi tutulmasının ardından hastalıklarının nedeninin bulunmasıdır. Ancak hastalık kaygısı bozukluğunun nedenleri genellikle aşağıdaki gibidir:

    • Genetik faktörler ve daha yaygın olarak görülen çevresel faktörler 
    • Düşük öz saygı 
    • Suçluluk hissini belirtmekte farklılıklar
    • Hasta rolünü oynamanın kişiye ek fayda sağlaması
    • Travmatik deneyimler
    • Çocukluk dönemi hastalıkları
    • Cinsel travmalar
    • Kişilik yapısında görülen birtakım sorunlar

    Hipokondriyazis Kimlerde Görülür?

    Hastalık hastalığı genellikle 20-30 yaş aralığındaki kişilerde görülmektedir. Hem kadınlarda hem de erkeklerde hastalığın görülme oranı hemen hemen aynıdır. Bu kişilerin en belirgin özelliklerinden biri de hemen hemen hepsinin bir psikiyatriste gitmeden önce birçok farklı doktora muayene olmuş olmalarıdır. Buna yapılan doktor muayenelerinde hiçbir hastalık görülmediği için sürekli olarak yeni doktorlara gitmeleri neden olur.

    Hastalık Hastalığında Hangi Davranışlar Görülür?

    Hastalık hastalığı olan kişilerde genellikle şu davranışlar gözlemlenir: 

    • Sağlık hakkında şiddetli kaygı duymak.
    • Hastalığa dair bir ipucu yakalamak amacıyla sürekli dikkatli olmak.
    • Çok sık doktor kontrolüne gitmek ya da gitmekten tamamen kaçınmak.
    • Sık sık nabız ve tansiyon kontrol etmek.
    • Hastalığa dair doktorla bilgi yarışı yapmak.
    • Hastalığı hakkında onay istemek.
    • Var olmayan bir hastalığı olduğuna inanmak ve doktorların bunu henüz tespit edemediğini düşünmek.
    • Fazla bedensel belirti olmamasına rağmen sık sık bu belirtiler üzerinde düşünmek ve onları abartmak.

    Hipokondriyazis Sosyal Yaşamı Nasıl Etkiler?

    Bu hastalık sosyal ilişkilerde olumsuz sonuçlara neden olur. Hasta olmak korkusu kişinin günlük yaşamına normal bir şekilde devam etmesini engeller. Bu kişiler hasta olmadıkları halde var olduğunu düşündükleri hastalıkları hakkında yoğun bir şekilde araştırma yaparlar. Bunun için sık sık internet araştırması yaparlar.

    Hastalık hastalığı olan kişilerin gündemi sürekli hastalıkları olduğundan bu durum çevreleri ile olan ilişkilerini de etkiler. Sosyal ortamlardan hastalık korkusuyla kaçmak kişilerin insanlardan uzaklaşmasına neden olur. Özellikle yakınlarının bu durumu fark etmesi ve kişiye bunu belirtmeleri hastaların onlardan uzaklaşmasına sebep olabilir. Kişiler ise hastalıklarını onaylatmak için devamlı olarak doktora giderler.

    Hipokondriyazis Başka Psikolojik Rahatsızlıklara Neden Olur mu?

    Hastalık hastalığı bir kişide tespit edilse bile bu kişiler genellikle bir ruh sağlığı uzmanı ile görüşmeyi reddederler. Psikiyatri görüşmelerine gitmezler ve gitseler bile buna devam etmezler. Onlara göre hiçbir psikolojik rahatsızlıkları yoktur ve gerçekten hastadırlar. Buna kendilerini ve çevrelerini inandırmak için çeşitli doktorlara muayene olurlar. Bu kişilerde yoğun kaygı ve depresyon görülebilir.

    Hastalık Hastalığında Ne Zaman Tedaviye Başvurmak Gerekir?

    Hastalık kaygısı bozukluğuna sahip kişilerin çeşitli bedensel kaygıları ve şikayetleri bulunur. Bunların yoğunlukları ne olursa olsun bu kişilerin mutlaka bir uzmana muayene olmaları gerekmektedir. Hastalığın belirtileri ilk başta hafif görülse de ilerleyen dönemde önüne geçilmediği durumda belirtiler ağırlaşabilir. Bu da kişinin işlevselliğini önemli ölçüde etkiler. Diğer psikiyatrik rahatsızlıklar da bu dönemde görülebilir. Bu nedenle bir uzmana danışmak bu kişiler için en etkili çözüm yolu olacaktır.

    Hipokondriyazis Tedavisi Nasıl Yapılır?

    Bu hastalığa sahip kişiler tedavi olmak için esas doktora görünmeden önce farklı branşlardan farklı doktorlara başvurur ve gerek olmayan birçok tahlil yaptırır. Yapılan tahlillerde hiçbir hastalık belirtisi görülmez ve kişiler genellikle bir psikiyatriste yönlendirilirler. Bu hastalar genellikle ilk olarak bir psikiyatriste başvurmazlar.

    Hipokondriyazis oldukça zor tedavi edilen psikolojik bir rahatsızlıktır. Hastalar psikiyatrik tedaviyi reddederler ve tedavi olmayı zorlaştırırlar. Yine de ilaç tedavisini ve psikoterapiyi bir arada uygulamak tedavinin başarı şansını artırır. Bunun için öncelikle hastanın doktoruna tam olarak güvenmesi gerekir. Hastanın sık sık doktor değiştirmesi tedavinin başarı şansını düşürecektir. 

    Bazı şartlar sağlandığında hastalar çok daha kolay bir şekilde tedavi olabilirler. Kişinin maddi durumunun iyi olması, ailesinin ve yakınlarının tam desteğini olması ve ek hiçbir psikolojik rahatsızlığının bulunmaması bunlardan bazılarıdır. Tedavi planı doğru bir şekilde gerçekleştiğinde hastaların üçte birinde önemli gelişmeler görülür. Bu oran yarı yarıya da olabilir.

    Hastalık Hastalığı ile Nasıl Baş Edilir?

    Öncelikle kaygı ve endişe ile nasıl baş edileceğini öğrenmek gereklidir. Hastalık, stres durumlarında daha fazla görüldüğünden kişiler stresli durumları nasıl kontrol edeceklerini öğrenmelidir. Kişiler bedenlerini iyi tanımalı, ortaya çıkan her belirtiyi hastalığa yormamaları ve çevrelerinden bununla ilgili destek almalıdır. Bedenlerini sevmeyen kişilerin bu durumu aşması oldukça önemlidir. 

    Ortada bir kaygı döngüsü varsa bu mutlaka bozulmalıdır. Hastalar her türlü belirti için interneti kullanmamalı ve sakin kalmalıdır. Bunun için bilimsel temelleri olan kitapları ve araştırmaları okumak daha faydalıdır. Bu hastalığa sahip kişilerin önemli bir bölümünde depresyon gibi ek psikolojik rahatsızlıklar görülür. Hastalık ile baş etmek için öncelikle bu gibi sorunların kontrol altına alınması gerekir. Doğru planlanmış bir tedavi ile her iki durumdan da kurtulmak mümkündür.

    Hipokondriyazis Hakkında Sıkça Sorulan Sorular

    Hipokondriyazis Tedavi Edilebilir mi?

    Hastalık hastalığı zor tedavi edilen ve psikiyatrist yardımı ile aşılabilecek bir hastalıktır. Hastaların tedaviye karşı dirençli olması tedavi şansını düşürür. Ancak ilaç tedavisine ek olarak grup tedavisi gibi tedavi yöntemleri denendiği durumda tedavinin başarı şansı da yükselir. Ancak bunun için ilk olarak hasta ile doktoru arasında güven bağı oluşması önemlidir.

    Hipokondriyazis Ne Zaman Ortaya Çıkar?

    Bu durum genellikle 20-30 yaş aralığında görülür. Kadınlarda da erkeklerde de eşit oranda görülen bir hastalıktır. Bu kişiler bir psikiyatriste gitmeden önce birçok farklı doktora gitmeleri ile göze çarpar.

    Hipokondriyazis Ne Sıklıkta Görülür?

    Hastalık kaygısı bozukluğunun toplumda görülme oranı tam olarak bilinememektedir. Eski verilere göre bu oran %4-6 oranındadır. Ancak bu kişiler hasta olduklarına inanmayı reddedip gerçekten bir hastalığa sahip olduklarına inanırlar. Bu nedenle toplum içerisindeki sayılarının tespit edilmesi zordur.

    Hipokondriyak Kişilik Ne Demek?

    Hipokondriya kişinin herhangi bir hastalığı bulunmamasına rağmen kendini hasta hissetmesi ve gereksiz kuruntu yapması durumudur. Kişiler vücutlarındaki her belirtiyi yanlış yorumlarlar ve hasta olduklarını düşünerek strese girerler. Bu nedenle sürekli olarak doktora görünürler ve hiçbir hastalık belirtileri olmamasına rağmen sağlıklı olduklarına ikna olmazlar.

    İnsan Kendini Neden Hep Hasta Hisseder?

    İnsan kendini herhangi bir sağlık sorunu olmamasına rağmen hasta hissediyorsa bu durumda hastalık hastası olduğu düşünülür. Bu da kişilerin yoğun kaygı ve stres duymasına neden olur.

    Hipokondriyazis Genetik mi?

    Genetik rolün bu hastalığa etkisi tahmin edilene göre orta düzeydedir. Hastalığın kalıtım derecesi ise %10-37 aralığındadır. Bu hastalığa sıklıkla çevresel faktörler ve kişisel deneyimler neden olur.

    Hipokondriyazis ile İlgili Ebeveynler Ne Yapabilir?

    Öncelikle çocuğunuzun gerçekten fiziksel bir rahatsızlığı olmadığından emin olmalısınız. Bunun için genel bir doktor muayenesi çoğunlukla yeterli olacaktır. Bu ihtimali geride bıraktıktan sonra çocuğunuzla bu konu hakkında konuşmalısınız. Konuşma sırasında suçlayıcı, yargılayıcı ve bezgin bir tavırla konuşmadığınızdan emin olun. Bu en önemli noktalardan biridir. Unutmayın ki çocuğunuzun hastalığı gerçek olmasa da onun yaşadığı korku ve kaygı gerçek. Bu nedenle ona mutlaka yanında olduğunuzu hissettirin. Bu konuda çocuğunuzun güvenini kazandıktan sonra bir uzmandan destek alabilirsiniz.

    Hızlı Randevu Al
    Bizimle İletişime Geçin

    İlgili İçerikler
    Ara Onlıne Randevu
    Canlı Destek
    -
    Canlı Destek