Lütfen Bekleyiniz...

KOAH (Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı) Nedir? Tanı Yöntemleri ve Tedavisi

Son Güncelleme Tarihi: 05.04.2023
KOAH (Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı) Nedir? Tanı Yöntemleri ve Tedavisi
İçindekiler

    KOAH Nedir? 

    Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığının kısaltması olan KOAH, akciğerlerde bulunan ve bronş adı verilen hava keseciklerinin tıkanmasıyla beraber kişide öksürük, solunum güçlüğü ve nefes darlığı gibi rahatsızlıkların görülmesine yol açan kronik bir akciğer hastalığıdır. 

    Bazı kişilerde sinsice ilerleyip kendini pek fazla belli etmeyen KOAH’ın gelişim sürecini özetleyecek olursak; nefes aldığımız zaman akciğerlere dolan temiz hava bronşlar tarafından emilir. Bununla birlikte temiz havada bulunan oksijen, gerekli dokulara kan ile ulaşır. KOAH görülen kişilerde ise bu bronşların tıkanması sebebiyle akciğer kapasitesi büyük ölçüde azalır. Bunun sonucunda akciğerlerden yeterince emilemeyen ve alveollere iletilemeyen temiz hava, gerekli dokulara ulaşamaz ve yeterli oksijen iletimi sağlanamaz.  


    KOAH Nedenleri Nelerdir?

    Dünyanın dört bir yanında yaygın olarak görülen KOAH’ın belki de en önemli sebebi, sigara kullanımıdır. KOAH’ın ilerleme hızı ise günlük içilen sigara sayısına bağlı olarak değişkenlik gösterebilir.  

    Sigara kullanımı haricindeki diğer sebepleri ise şu şekilde sıralayabiliriz:

    Genetik hastalıklar,

    Mesleki deformasyon,

    Hava kirliliği,

    Yaş ve cinsiyet.


    KOAH Belirtileri Nelerdir?

    KOAH, hastalığın gelişim sürecinde meydana gelen akciğer kapasitesinin büyük oranda azalması ve dokulara yeterli miktarda oksijen iletimi sağlanamaması hasebiyle nefes darlığı, öksürük ve balgam gibi belirtilerle kendini gösterir. İlk etapta merdiven çıkma, hızlı yürüme veya koşma gibi aktivitelerden sonra rahatsızlık veren nefes darlığı, hastalık ilerledikçe uykuda dahi sizi rahat bırakmayacak bir problem haline gelir. Öksürük ve balgam ise yine ilk etapta sadece sabah saatlerinde görülen bir problem olsa da, bu şikâyetler hastalığın ilerleyen evrelerinde şiddetli öksürük ve yoğun balgam olarak karşınıza çıkmaya başlar. 

    En sık görülen bu üç belirti haricindeki KOAH belirtilerini ise şu şekilde sıralayabiliriz: 

    Hırıltı,

    Göğüste sıkışma,

    Siyanoz (bilhassa ağız, göz ve tırnak çevresinde görülen mavimsi renk),

    Solunum yolu enfeksiyonları,

    Yorgunluk,

    Halsizlik,

    Depresyon,

    Özellikle de ilerleyen evrelerde görülen istemsiz kilo kaybı

    Ayaklarda, ayak bileklerinde veya bacaklarda şişkinlik


    KOAH Tanı Yöntemleri Nelerdir? 

    KOAH tanısı, yapılan muayene sonrası kişinin şikâyetleri ve rahatsızlıkları hesaba katılarak konulmaktadır. Bu noktada hekiminiz, doğru teşhis için birden fazla test önerebilir. Bu testlerden bazılarını şu şekilde sıralayabiliriz:

    Akciğer röntgeni,

    Biyokimya,

    Arteriyel kan gazı tayini, 

    Kan sayımı,

    Solunum testi,

    Ve son olarak doktor tarafından gerekli görülmesi durumunda tomografi çekimi.  

    Diğer bir adı spirometri olan solunum fonksiyon testi, KOAH tanısının kesinleştirilmesi açısından kullanılan bir tetkiktir. Bu tetkik; sigara geçmişi olan, uzun süreli nefes darlığı, öksürük ve balgam gibi durumlardan muzdarip hastaların, solunum hacimleri ve hava soluma hızını tespit eder. Bu nedenle, KOAH tanısı ve KOAH’ın diğer akciğer hastalıklarından ayrıştırılması konusunda büyük önem arz etmektedir.  

    Yine bu testlerden akciğer röntgeni ve kan tetkikleri bilhassa akciğer enfeksiyonu şüphesinde kullanılırken, Arteriyel kan gazı ise solunum yetmezliğinin seviyesini ve türünü belirlemek için uygulanmaktadır.  


    KOAH Hastalığı Evreleri Nelerdir?

    KOAH, belirtilerin şiddetine göre hafif, orta, ağır ve çok ağır KOAH olmak üzere 4 farklı evrede kendini gösterir. 

    1. Hafif KOAH: Hastalığın başlangıç evresi olarak nitelendirilen bu evre, gayret gerektiren aktiviteler ve yoğun tempolu işler esnasında ortaya çıkan nefes darlığı belirtisiyle kendini gösterir.  

    2. Orta KOAH: Hastalığın bu evresinde gece uykusunda rahatsız etmeyen ancak gündelik işler esnasında baş gösteren nefes darlığı görülür. 

    3. Ağır KOAH:  Hastalığın üçüncü aşamasını oluşturan bu evre, gece uykusunda dahi nefes darlığı ile karşılaşılan ve solunum sıkıntısına bağlı olarak gelişen halsizlik nedeniyle gündelik işleri yapmakta zorluk yaşanan evredir. 

    4. Çok Ağır KOAH: Nefes almanın artık son derece güç hale geldiği bu evrede, hasta evde yürümekte bile zorlanır. Dokulara yeterli seviyede iletilemeyen oksijen sebebiyle bazı organlarda çeşitli sıkıntılar baş gösterir. İlerleyen akciğer hastalığına bağlı olarak kalp yetmezliğinin de gelişebileceği bu evrede, hasta oksijen desteği olmadan hayatına devam edemeyecek duruma gelir. 


    KOAH Tedavi Yöntemleri Nelerdir? 

    KOAH’a bağlı olarak gelişen akciğer hasarı, ne yazık ki iyileştirilebilir veya geri döndürülebilir değildir. Bu nedenle KOAH tedavi süreci, hastalığı tamamen yok etmekten ziyade belirti ve şikâyetlerin şiddetini azaltmaya yönelik teşebbüslerden oluşmaktadır. Yapılan tedaviler, ortaya çıkan belirtileri ve bu belirtilerden doğan şikâyetleri hafifletebildiği gibi komplikasyonları ortadan kaldırabilir ve hastalığın hızlı giden seyrini yavaşlatabilir. Tedavi edilmeyen KOAH hastaları ise hastalık ileri evrelere geçtikçe gündelik aktiviteleri bile yapamaz hale gelip zamanla yatağa bağlı kalabilirler. 

    Daha önce de değindiğimiz gibi KOAH, her biri bir öncekinden daha olumsuz sonuçlar doğuran dört ayrı evreye sahiptir. KOAH tedavisi söz konusu olduğunda hastalığın evresi ve kişinin durumu, uygulanacak tedavi yöntemlerinde belirleyici olacaktır. Doğal olarak KOAH tedavisi de kişiye göre farklılık göstermektedir. 

    KOAH tedavi sürecinde dikkat edilmesi gereken en önemli unsurlardan biri, KOAH alevlenmelerini önlemek ve bu alevlenmeler ortaya çıktığı takdirde gerekli tedaviyi uygulamaktır. KOAH alevlenmeleri, genellikle akciğer enfeksiyonlarına bağlı olarak gelişen ve KOAH hastası kişilerde ani fenalaşmalara yol açan ataklardır. Akciğer yapılarındaki bozulmadan ötürü, hastaların akciğer enfeksiyonlarına açık hale gelmeleri ise kaçınılmaz sonuçlardan biridir. Hâlihazırda KOAH’tan ötürü akciğer fonksiyonları kısıtlanmış hastaların, bunun üzerine bir de akciğer enfeksiyonlarına maruz kalmaları son derece olumsuz sonuçlar doğurmaktadır.

    KOAH tedavi sürecinde bir başka dikkat edilmesi gereken nokta ise sigaradır. Eğer KOAH tanısı konulan kişi sigara kullanıyorsa, mutlaka sigarayı bırakması gerekir. Zira sigarayı bırakmak, akciğerde oluşan hasarı durdurmakla beraber kişinin daha rahat nefes almasını sağlayacaktır. Bu durum, sigara kullanımını tedavi sürecindeki en önemli faktörlerden biri haline getirmektedir. Dolayısıyla kişinin sigara kullanımı devam ettiği sürece KOAH tedavileri sonuç vermeyecek; akciğerdeki işlev kayıpları artarak devam edecektir. Sigarayı bırakır bırakmaz, bu fonksiyonlardaki düşüş durmaya başlayacak ve sigaraya bağlı olarak gelişen tıkanıklıklar azalacaktır.  


    Pulmoner Rehabilitasyon Tedavisi

    Orta ve ileri derece KOAH’a sahip kişiler için yaşadıkları nefes darlığı gerekçesiyle evden çıkmak veya herhangi bir aktivite yapmak, eziyet haline gelebiliyor. Ancak böyle devam edildiği sürece bu durum, kişinin kaslarında zayıflamaya yol açıyor. Bu nedenle, orta ve ileri derece KOAH hastaları için pulmoner rehabilitasyon da bir tedavi seçeneği olarak öne çıkmaktadır. Bu tedavi yöntemi; hastanın soluk alıp vermesini düzene sokarken, hastaya yaptırılan basit hareketler ile kasların güçlendirilmesine imkân tanır. 


    Hızlı Randevu Al
    Bizimle İletişime Geçin

    İlgili İçerikler
    Ara Onlıne Randevu
    Canlı Destek
    -
    Canlı Destek