Lütfen Bekleyiniz...

Diz Protezi Nedir? Diz Protezi Çeşitleri ve Ameliyatı

Son Güncelleme Tarihi: 05.04.2023
Diz Protezi Nedir? Diz Protezi Çeşitleri ve Ameliyatı
İçindekiler

    Diz Protezi Nedir?

    Kıkırdağın yıpranmış olan kısımları ve altındaki kemiğin bir kısmı da dâhil olmak üzere çıkarılarak, diz ekleminin normal ekseni sağlanıp çeşitli metallerin ekleme yerleştirilmesine diz protezi denir. Normal diz eklem hareketlerini taklit etmek amacıyla yapılır. Diz protezi, iki metal parçayla ve aralarında yer alan güçlendirilmiş plastik parçayla kaplanır. 

    Diz Eklemi

    Diz eklemi, genel işlevi bakımından ayak bilekleri, kalça ve vücut ağırlığını taşıyan, insan vücudunun en büyük ve en karmaşık eklemidir. Diz eklemi; uyluk kemiği (femur), kaval kemiği (tibia) ve patella adı verilen üç adet kemikten oluşmakla beraber bu kemiklerin birbirine bakan yüzeylerindeki parlak beyaz yapıya kıkırdak adı verilir. Uyluk ve kaval kemiklerindeki yükü taşıyan kıkırdak yüzeyleri, menisküs denilen ve esnek kıkırdaktan oluşan yapı ile korunur. 

    Kıkırdak ve kemiklerin aldığı hasar, şiddetli ağrılara sebep olabilir. Bu şiddetli ağrıların tedavisinde birçok yöntem kullanılmaktadır. Bunlar; fizik tedavi, ilaç tedavisi ve doktorun uygun gördüğü egzersizlerdir. Diz, bu uygulanan tedavilere rağmen ağrımaya, şişmeye ve eğri durumda kalmaya devam ediyorsa diz protezi ameliyatı düşünülmeye başlanır. 

    Diz Ekleminin Bozulma Sebepleri Nelerdir?

    Diz eklemindeki bozulmaların birçok sebebi vardır. Genetik faktörler bozulmaya sebep olabileceği gibi çevresel faktörler de etkili olabilir. Diz ekleminde bozulmaya yol açan sebepleri şöyle sıralayabiliriz:

    • Genetik sebepler ile oluşan diz problemleri,

    • Yaşa bağlı olarak yıpranma ve aşınma problemi,

    • Obezite ve aşırı kilo,

    • Romatizmal hastalıklar,

    • Alınan fiziki hasarlar veya sıklıkla tekrarlayan ufak travmalar,


    Bunların haricinde, ağır bir şekilde spor yapmak da dizin erken yıpranmasına neden olur.

    Artroskopi Nedir? 

    Dizi ilgilendiren sorunların teşhisinde ve tedavisinde kullanılan en sık yöntem Artroskopidir. Eklem içindeki dokularda hastalık ve yaralanmalar, Artroskopi yöntemiyle eklem açılmadan görülerek gerekli tedavileri yapılır. Menisküs yırtıkları, kıkırdağın aldığı hasarlar, ön ve arka çapraz bağ yaralanmaları, sinovya (eklem zarı) hastalıkları Artroskopi ile tedavi edilebilir. 

    Diz Protezinin Çeşitleri Nelerdir?

    Protez 4 temel parçadan oluşmaktadır:

    • Femoral kompenent: Uyluk kemiğine ilişkin eklem yüzeyi hazırlanır ve buraya yerleştirilir.

    • Tibial kompenent: Tibia adı verilen kaval kemiğine ait eklem yüzeyi hazırlanır ve yerleştirilir.

    • Patellar kompenent: Patella ekleminin yüzeyine yerleştirilir.

    • İnsert: Bu çeşit, polietilen malzemeden yapılıyor olup tibial ve femoral kompenent arasına yerleştirilen temel parçadır.


    Diz Protezi Ameliyatı

    Diz protezi ameliyatı, diz eklem kıkırdağının bozulması sonucu ileri derecede hasarlı dizlerde kaybedilen hareket kabiliyetinin tekrar kazanılabilmesi ve ağrısız bir şekilde günlük aktivitelere dönebilmek için tercih edilen bir tedavi yöntemidir. Diz protezi ameliyatı, diz eklemindeki hasar sonucunda tercih edilen en son tedavi yöntemi olarak görülmektedir. Uygulanmış olan ilaç ve fizik tedavi gibi tedavi yöntemlerinin sonuç vermemesi durumunda, diz protezi ameliyatı zorunlu hale gelmektedir. Diz protezi ameliyatı genel olarak orta yaşı geçen hastalara uygulanmaktadır. Bunun yanında genç hastalarda gerekli görüldüğü durumlar da olmaktadır. Günümüzde protezin kullanım ömrü 30 yıla yaklaşmıştır. Bu durumda ilerleyen zamanlarda şayet protezde bir eskime görülürse, protez değiştirme ameliyatı gerekebilir.

    Diz Protezi Ameliyatı Hangi Durumlarda Uygulanır?

    Diz protezi ameliyatı için bazı koşulların sağlanması gerekmektedir. Bu koşulları şu şekilde sıralayabiliriz:

    • Kullanılan ilaç tedavisi ve fizik tedavinin sonuç vermemesi,

    • Dizlerde geçmeyen ağrı ve şekil bozukluğu olması,

    • Merdiven çıkarken oluşan ağrı veya 300 metreden fazla yüründüğü zaman oluşan ağrı,

    • Radyografi sonucunda eklem bölgesinde ileri derecede tahribat,

    • İleri derecede ve giderek ilerleyen kireçlenme.


    Diz Protezi Ameliyatı Operasyon Süreci

    Diz protezi ameliyatı öncesinde cerrahınız, detaylı muayene yapar. Hastanın kullanmış olduğu ilaçlar ve kanama veya kan pıhtısı konusunda hastanın hikâyesi incelenir. Kan, idrar gibi genel tetkikleriniz dışında, vücutta herhangi bir enfeksiyon olup olamadığı da kontrol edilir. Diz protezi ameliyatı genellikle genel anestezi ile yapılır ancak bazı durumlarda hastaya bağlı olarak lokal anestezi veren hekimler de vardır. Hasta anestezi alacak olması nedeniyle operasyondan 8 saat öncesinde yemek yemeyi keser. Hastaya anestezi uygulandıktan sonra diz kapağından kesi ile dizin eklemine ulaşılır. Aşınan kıkırdak dokusu ve ince kemik tabakası kesilir. Diz ekleminin yıpranmış bölümleri çıkarılır. Öncesinde hastaya uygun protez parçası, dolgu parçası yardımıyla kemik yüzeye sabitlenir. Diz eklemi, diz protezi sonrası metal ve güçlendirilmiş plastik ile kaplanır. Ameliyat genelde 1-2 saat aralığında sürmektedir.

    Diz Protezi Ameliyatı Sonrası

    Diz protezi operasyonu olduktan sonra hasta, koltuk değneği yardımıyla veya gerekli görülürse tekerlekli sandalye ile ihtiyaçlarını halledebilir. Hasta bir süre ayağa kalkmak için koltuk değneği veya bastona ihtiyaç duyar. Doktorun önermiş olduğu egzersizlerin yine doktorun önerdiği sıklıkla yapılması, iyileşme sürecini hızlandıracaktır. Diz protezi ameliyatı sonrası hastanın ağrısız şekilde yürüyebilmesi ve merdiven çıkması amaçlanır.

    Hasta, oda ve hastane içinde yürüyebilecek duruma geldiğinde, kişiden kişiye değişmekle birlikte ortalama 4 gün sonra, taburcu edilir. Hasta taburcu edildikten sonra 6. hafta,  3. ay ve 6. ay kontrollerine çağırılır.

    Hastalar diz protezi ameliyatının ortalama 6 hafta sonrasında günlük hayatlarına, ağrısız bir şekilde geri dönebilmektedirler.

    Diz Protezi Ameliyatı Sonrası Nelere Dikkat Edilmeli?

    • Ameliyat sonrası desteksiz yürüyebilene kadar baston, yürüteç veya koltuk değneği kullanılmalıdır.

    • Doktorunuzun diz protez ameliyatı sonrasında verdiği ilaçların verilen sıklıkta kullanılması gerekir. 

    • Diz protezi ameliyatı sonrası yükümüzü çeken dizlerimize fazla yüklenmemek adına kilo kontrolü yapılmalıdır.

    • Doktorunuzun önerdiği şekilde fizik tedaviye devam edilmesi gerekmektedir.

    • Ameliyat sonrası ev içi düzenlemeler yapmanız gerekebilir. Örneğin erken dönemde yürüyüş alanınızdaki engelleri, takılmamak için kaldırabilirsiniz.

    • Hızlı iyileşme süreci için iyi beslenmeniz ve aldığınız proteini artırmanız önerilir.

    Diz Protezi Ameliyatı Riskleri Nelerdir?

    Tüm ameliyatlarda olan genel risk durumu, diz protezi ameliyatında da vardır. Operasyon sırasında ve operasyon sonrasında olmak üzere bazı riskler mevcuttur. Bu riskleri şu şekilde sıralayabiliriz: 

    • Operasyon sırasındaki riskler, anesteziye bağlı risklerdir.

    • Bunun haricinde, düşük ihtimal çerçevesinde müdahale sırasında damar ve sinirlerde yaralanmalar olabilir.

    • Nadir görülse de operasyon sonrasında enfeksiyon, kan pıhtısı oluşumu, protezin gevşemesi gibi sorunlar ortaya çıkabilir. 

    • Geç dönemde ortaya çıkabilen protezin gevşemesi sorunu, kiloyla ilişkilendirilebilir. Bu yüzden hastanın kilo kontrolünü sağlaması ve verilen egzersizleri düzenli şekilde yapması gerekmektedir.

    Diz Protez Revizyonu Nedir?

    Diz protez revizyonu, öncesinde protez ameliyatı olup protezlerinde gevşeme, ağrı veya enfeksiyon gibi sorunlar yaşayan hastalara ait protezlerin çıkarılıp yeni protezin uygulanması işlemine denir. Bazı durumlarda diz protezinin tekrarlanması gerekebilir. Böyle bir durum meydana geldiğinde doktorunuz, protez parçalarının bazılarını veya tamamını çıkarmak ve yenileriyle değiştirmek için ikinci bir ameliyat yapılmasını önerebilir. Bu işleme revizyon protezi denir. Protez revizyon cerrahisi işlemi komplike bir işlemdir. Daha iyi bir sonuç için kapsamlı planlama yapılması, özel implantlar ve araçlar kullanılmasını gerektirir.


    Hızlı Randevu Al
    Bizimle İletişime Geçin

    İlgili İçerikler
    Ara Onlıne Randevu
    Canlı Destek
    -
    Canlı Destek