Konfüzyon Nedir? Belirtileri, Nedenleri ve Tedavisi
Sağlık Rehberi
Lütfen Bekleyiniz...
Egzama Nedir? Egzama Neden Olur? Egzama Tedavisi
İçindekiler
Egzama Nedir?
Egzama, bir alerji veya stres neticesinde ciltte meydana gelen ve halk arasında yaygın olarak görülen bir deri hastalığıdır. Bu hastalık, tehlikeli olmamasına karşın, görüntü bakımından rahatsızlık vermektedir. Basit korunma yollarıyla egzama kontrol altına alınabilmektedir. Özellikle kışın soğuk hava ve nem miktarının az olması, su, sabun, deterjan, tozlu mekânlar ve birtakım kimyasallar egzamanın sebepleri arasında yer alabilmektedir.
Egzama Belirtileri Nelerdir?
Toplumda bir hayli yaygın biçimde görülen ve çeşitli sebeplere bağlı şekilde meydana gelebilen egzama hastalığı, genel itibari ile tüm hasta kişilerde aynı belirtileri göstermektedir. Bu belirtilerden bazıları şu biçimde sıralanabilir;
- Ciltte kuruluk
- Kaşıntı
- Kabarcık oluşumu
- Deride pullanma ile kabuklanma ve dökülme
- Kızarıklık
- İltihap
- Saç derisinde kepeklenme
- Deride çatlama
Egzama Neden Olur?
Egzamanın gelişiminde genetik etkenler, alerjiler veya kullanılan farklı kimyasal malzemeler rol alabilir. Farklı egzama tiplerine göre oluşum sebepleri de değişiklik gösterebilir. Su, sabun, deterjan ve kullanılacak olan diğer kimyasallar ile tozlu mekanlar egzama gelişimine uygun zemin oluşturmaktadır. Temizlik piyasasında çalışanlar, ev hanımları ve kuaförler, egzamanın en yaygın olarak gözlemlendiği gruplardır. Ayrıca alerjik kökenli egzama mevcutsa, alerjen maddenin çok az oranda teması bile egzamaya sebebiyet verebilmektedir.
Kimyasallar sebebiyle oluşan egzama, kimyasala olan temas devam ettiği süre boyunca geçmemektedir. Değişik çeşitleri bulunan egzamanın vücudu en çok etkilediği bölgelerden birisi ellerdir. Ellerdeki egzama çoğu zaman cildin biyolojik savunma kapasitesinin düşmesi ya da yok olması neticesinde meydana gelir. Su, sabun, deterjan ve tozlu ortam gibi etkenler cildi yıpratır. Çok sık şekilde el yıkamak ve temizlik işlerinin vazgeçilmezi olan çamaşır suyu gibi maddeler de egzamanın oluşmasına uygun zemin hazırlamaktadır. Egzama en sık olarak elin üst kısmında ve ön kolda görülmektedir.
Egzama Çeşitleri Nelerdir?
Hayat boyunca süren egzama hastalığının farklı türleri bulunmaktadır. Bunları şu şekilde sıralayabiliriz:
Atopik Egzama
Atopik egzamanın oluşumunda immünolojik, genetik ve çevresel etkenlerin birleşiminin rolü olduğu sanılmaktadır. Atopik egzama, bebeklik ve çocukluk çağında konak şeklinde görülür. Bebek egzaması olarak da isimlendirilen rahatsızlık, bireyin yetişkinlik döneminde hafifleyebilir ya da bütünüyle ortadan kaybolabilir. Fakat egzamanın tekrarlayıcı özelliği bulunmaktadır. Bebeklerde egzama, ilk 12 haftalık dönemde yüzde gelişim gösterir ve ardından gövde, kol ve bacaklara yaylım gösterir.
Çocukluk çağında eklemlerin iç bölümlerinde, kollarda ve bacaklarda atopik dermatit gözlemlenebilir. Yetişkinlik döneminde ise;
- Göz kapaklarında,
- Kulakta,
- Meme uçlarında,
- Eklemlerin iç kısımlarında,
- Ellerde gözlemlenebilmektedir.
Seboreik Dermatit
Sebebi tam manasıyla bilinmeyen ve kronik olan seboreik egzama sıkça derinin yağlı olduğu bölgelerde;
- Yüzde,
- Kaşlarda,
- Yanaklarda,
- Burun kenarlarında,
- Sakal içlerinde,
- Göğüs ortasında,
- Saçlı deride,
- Kulaklarda görülmektedir.
Kulak egzaması olarak da isimlendirilen seboreik egzama kızarıklık, pullanma ve kabuklanma ile beraber gelişim gösterir. Çocukluk döneminde kulakta gelişen seboreik dermatitte ise lenf bezlerinde şişme ve bir enfeksiyonun varlığı da gözlemlenebilmektedir. Ayrıca kış ve bahar mevsimlerinde şiddetlenen seboreik dermatiti; stres, alkol ve immün sistemin engellenmesi gibi etkenler de tetikleyebilmektedir.
Asteatotik Egzama
Bu egzama türü yaşlı insanlarda daha fazla görülmektedir. Sık banyo yapmak, cildin üst tabakasında bulunan yağ oranının azalması ya da atopi gibi sebeplerin ardından görülebilmektedir. Özellikle kış mevsiminde kuruluk arttığından dolayı daha fazla görülmektedir. Genelde bacakların ön kısmında, kollarda ve gövdede kendini göstermektedir. Ciltte çatlağımsı bir görüntüye, kaşıntıya, kuruluğa ve döküntüye sebebiyet vermektedir.
Kontakt Egzama
Derinin duyarlı olduğu madde ve etkenlere karşı oluşan akut ya da kronik bir hastalıktır. Derinin, koruyucu yağlarını baskılayan madde ve etkenlere devamlı olarak maruz bırakılması kontakt egzamanın oluşmasına sebep olmaktadır. Kontakt egzamada egzamayı tetikleyen bazı madde ve etkenlere karşı dikkatli olmak çok önemlidir. Kontakt egzama;
- Temizlik maddeleri,
- Makyaj malzemeleri,
- Parfümler,
- Oje,
- Endüstriyel madde teması,
- Saç boyaları,
- Diş macunu,
- Sakız,
- Ayakkabı ve ayak spreyleri,
- Pantolon fermuarı,
- Metal düğmeler,
- Geçici dövmeler sebebiyle ortaya çıkabilmektedir.
Numuler Egzama
Yaygın olarak kol, bacak ve ellerde gözlemlenen numuler egzama, demir bir para boyutunda ve fazla miktarda var olabilen yuvarlak şekilli kaşıntılı lezyonlara verilen isimdir. Hastalık kronik seyir gösterip daha sık olarak genç yetişkin ve yaşlı insanlarda gözlemlenmektedir.
Numuler egzamanın lezyonları papül ve vezikül olarak adlandırılan ufak kabartıların bileşimi ile meydana gelmektedir. Akut çağında kızarıklık, sızıntı ve kabuklanmaya sebep olmaktadır. Ayrıca numuler egzamayı tetikleyen bir enfeksiyonun varlığı da mümkün olabilmektedir.
Gravitasyonel Egzama
Yaşlı ve ayakta çalışan kişilerde çok yaygın biçimde görülen bir egzama türüdür. Ayrıca doğum yapmış kişilerde gravitasyonel egzama gözlemlenebilmektedir. Bacakların alt bölümlerinde varislerin ortaya çıkması ve kan dolaşımının düzensizleşmesi ile gelişmektedir. Bu bölgelerde kan birikmesinden dolayı damarlardaki mevcut basınç miktarı artar ve bu da cilt üzerinde hasara sebebiyet verebilmektedir. Bacaklarda ise;
- Kuruluk
- Kaşıntı
- Su toplaması
- Kızarıklık gibi semptomlar ile kendini belli etmektedir.
Egzama daha kronik bir hal aldıkça ciltte koyu lekeler, cildin sertleşmesi ve ardından ülser gibi yaralar meydana gelebilmektedir.
Egzamaya Ne İyi Gelir? Egzama Nasıl Geçer?
Egzamadan sakınmak veya atak dönemlerini daha hafif geçirmeyi sağlayan önlemler şu şekilde sıralanabilir;
- Egzamalı noktayı kaşımamaya ve tahriş etmemeye dikkat edilmelidir.
- Bulunan mekân yeterli ısıya ve nem miktarına sahip olmalıdır.
- Bulunulan ortam sık sık havalandırılmalıdır.
- Banyo yapma sıklığı mevsime göre değişmelidir. Günaşırı banyo yapmaya özen göstermek gerekir.
- Yumuşak lifler ve keseler kullanılmalı, kaynar su ile banyo yapılmamalıdır.
- Nötr sabun kullanımı tercih edilmelidir.
- Banyonun ardından nemlendirici kullanılmalıdır.
- Egzamadan korunmak için bağışıklığın kuvvetlendirilmesi gerekmektedir.
- Eller sıkça nemlendirilmelidir.
- Eller ılık su ile yıkanmalı ve mutlaka kurulanmalıdır.
- Temizlik yaparken eldiven kullanılmalıdır.
- Kış aylarında yünlü kıyafetler deriye direkt temas ettirilmemeli, penye veya içlik üzerine giyilmelidir.
- Yünlü ya da polar halı ve battaniye gibi tozu hapseden eşyalar özellikle uyunulan odadan uzak durmalıdır.
- Stresten mümkün olduğunca kaçınılmalıdır.
- Çiğ sebze ve meyvelerle et ve balık ürünlerine çıplak elle dokunulmamalıdır.
- Sağlıklı ve dengeli beslenmeye dikkat edilmelidir.
- Gün içerisinde yeteri miktarda su içilmelidir.
- Hekimin vermiş olduğu egzama diyetine uyulmalıdır.
Egzama Tedavisi Nasıl Yapılır?
Egzama şikayetleri ortaya çıktığında muhakkak bir cildiye ya da dermatoloji uzmanına başvurulmalıdır. Egzamanın kesin bir tedavisi olmamakla beraber egzama tedavisinde kilit nokta, egzamadan sakınmaktır. Bir uzmana danışarak, önlem ve yasaklara uyarak, egzamadan dolayı meydana gelen şikayetler azalmaktadır. Egzamanın tedavisinde kortizon haricinde;
- Bağışıklık sistemini baskılayan ilaçlar,
- Islak pansumanlar,
- Lokal kortikosteroidli pomadlar yer almaktadır.
Atak sıklığını düşürmek ve cildi güçlendirmek içinse;
- Nötral sabunlar,
- Bariyer kremle,
- Nemlendiriciler,
- Egzama eldivenleri,
- Egzama şampuanları tavsiye edilmektedir.
Atopik egzama bazı kişilerde gıdalar, toz akarları ve hayvanlarla temasın ardından tetiklenebilmektedir. Diyet programı, hayvanların uzaklaştırılması ve toz akarlarının ortamdaki sayılarını azaltmak egzama üstünde olumlu etkilere sahiptir.
Ellerinde egzama problemi olan kişilerin ise gece yatarken veya ev işi yaparken, egzama eldiveninin kullanılması koruyucu etkiye sahip olabilmektedir. Egzama eldivenleri, pamuk veya penye gibi kumaşlardan üretilmektedir. Bu eldivenler egzamaya sebep olan alerjenlerle teması kesmek için etkili olmaktadır. Sürekli temizlik yapan veya kimyasal maddelerle temasın yoğun olduğu işlerde çalışanların kullanabileceği bu eldivenler mutlaka doktora başvurarak alınmalıdır.
Egzama Hakkında Sıkça Sorulan Sorular
Egzama Bulaşıcı mı?
Egzama, bulaşma özelliğine sahip olan bir rahatsızlık değildir.
Egzama Ağrı Yapar mı? Egzama Kaşıntısı Nasıl Geçer?
Bazı egzama tiplerinde kaşıntı en önemli problemlerin başında gelmektedir. Hasta kişiler sıkça kaşınmaktadır. Bu olay stresi, stres de egzamayı tetiklemektedir. Böylece hasta kişiler kendilerini bir kısır döngü içinde bulmaktadır.
Egzama olan yerin tırnakla kaşınması ciltte kanama, ağrı ve iltihaplanmaya sebebiyet verebilmektedir. Hekim kontrolünde uygun tedavi planlama işleminin yapılması kaşıntı şikayetinden kurtulmak için önem arz etmektedir.
Egzamanın Bitkisel Tedavisi Var mıdır?
Egzamada bitkisel tedavi için mutlaka bir hekime başvurulmalıdır. İnternette bulunan bitkisel tedavi kremlerinin, şampuanlarının veya kürlerinin yan etkilerinin olabileceğinden dolayı muhakkak hekime başvurulup hekim kontrolünde kullanılmalıdır.
Egzama ve Sedef Birbirine Benzer mi?
Egzama ve sedef hastalığı deride tahrişe sebebiyet vermeleri ve kişinin psikolojisini negatif etkilemeleri sebebiyle bazı yönlerden birbirleri ile benzeşmektedirler. Sedefte, egzamada olduğu gibi kaşıntı birtakım hasta bireylerde en yaygın şikâyet olarak görülebilir ancak sulanma gibi bir şikayet görülmemektedir. Bir diğer farklı yönleri ise egzamanın birçok değişik türünün bulunmasıdır. Ayrıca egzama tedavi ile bütünüyle iyileşebilirken sedef hastalığı tekrarlayıcı özelliğe sahiptir.
Egzamada Gece Kaşıntısı Olur mu?
Egzamada geceleri kaşıntı daha da artmaktadır. Hasta bireyi uykudan uyandırabilir. Kaşıntı kronikleştiğinde ise deride kalınlaşmaya sebebiyet vermektedir.
Bebeklerde Egzama Görülür mü?
İmmünolojik yatkınlık ve çevresel etkenler sebebiyle sık olarak bebeklik ve çocuklukta çağlarında ortaya çıkan ve konak olarak bilinen atopik egzama, yetişkin çağında hafifleyip düzelebilir ancak tekrarlayıcıdır. Çocukların %5 ile %20’sini etkilemektedir. Bebeklerde ilk 12 haftada başlar, öncelikle yüzde gelişim gösterir ve ardından gövdeye, eklemlerin iç kısımlarına, kol ve bacağa yaylım gösterir. Bu bölgelerde kuruluk ile bazen sızıntılar meydana gelebilir.
Egzama İlaçları Nelerdir?
Egzama tedavisi için farklı ilaçlar mevcuttur. Bu ilaçların hekim kontrolünde alınması oldukça önemlidir. Egzama, enfekte olduğu durumlarda kendisi ile beraber enfeksiyonun da tedavisini gerektirmektedir. Egzamanın çok ilerlemiş olması halinde ise antibiyotik alımı gerekebilmektedir. Tanısı erken koyulan egzamaya karşı ise genelde hafif kortizonlu kremler tavsiye edilmektedir. Kırmızı leke biçiminde gözlemlenen ve kaşıntıya neden olan egzamalarda ise ilk tercih kortizonlu kremlerdir. Kaşıntının kontrol altına alınmasının ardından kortizonlu kremlere ara vermek, deriyi yan etkilere karşı korumak için oldukça önem arz etmektedir.
Hızlı Randevu Al
Bizimle İletişime Geçin
İlgili İçerikler
