Lütfen Bekleyiniz...

Huzursuz Bacak Sendromu Nedir? Belirtileri ve Tedavisi

Son Güncelleme Tarihi: 05.04.2023
Huzursuz Bacak Sendromu Nedir? Belirtileri ve Tedavisi
İçindekiler

    Huzursuz Bacak Sendromu Nedir?

    Aynı zamanda Willis-Ekbom Hastalığı olarak da adlandırılan Huzursuz Bacak Sendromu, kronik bir hareket bozukluğudur. Kısaca HBS olarak bilinen bu rahatsızlık, kişinin rahatsız edici bir his nedeniyle bacaklarını hareket ettirmek suretiyle, kontrol edilemeyen bir dürtü veya gereksinim duymasıyla ortaya çıkar. Bu durum çoğu zaman otururken veya uzanırken gerçekleşir. Hatta zaman olarak akşam veya gece saatlerinde meydana gelir. Ayrıca hareket etmek, rahatsızlık hissini geçici olarak hafifletir.

    Huzursuz bacak sendromu her yaşta başlayabilir ve genellikle ilerleyen yaşla beraber kötüleşir. Uyku düzenine müdahale edecek seviyelere geldiğinde ise günlük aktivitelerde zorlanmaya yol açabilir. Alınacak birkaç basit kişisel bakım önlemi, huzursuz bacak şikâyetlerini hafifletmek için yeterli gelebilir. Bununla birlikte, daha ağır HBS problemi olan bireylere yardımcı olabilecek çeşitli ilaçlar da mevcuttur.

    Huzursuz Bacak Sendromu Nedenleri Nelerdir?

    Huzursuz bacak sendromunun ana sebebi pek çok vakada belirlenememiştir. Araştırmacılar, durumun kas hareketlerini test etmek için beyin tarafından salgılanan dopaminde yaşanan bir dengesizlikten kaynaklandığını düşünmektedir. Bu sendrom, ortada bilinen herhangi bir neden olmaksızın ortaya çıkabileceği gibi, demir metabolizmasında oluşan bozukluklar, çeşitli kronik hastalıklar ve çeşitli ilaçların yan tesirleri nedeniyle de ortaya çıkabilmektedir.

    Ayrıca bu rahatsızlık, çocukluk dönemi de dâhil olmak üzere herhangi bir yaşta ortaya çıkabilir. Hastalık artan yaşla beraber daha sık görülür. Aynı zamanda erkeklere nazaran, kadınlarda daha yaygındır. Özellikle 40 yaş ve altında görülen durumlarda, bu rahatsızlığın kalıtsal olarak aileden kaynaklandığı düşünülmektedir. Bununla birlikte, hamilelik veya benzeri hormonal değişimler bu hareket bozukluğunun semptomlarını geçici olarak ağırlaştırabilir.

    Bazı kadınlar hamilelik döneminde, bilhassa son üç ayında, ilk defa huzursuz bacak sendromu emareleri yaşamaya başlayabilirler. Bu tip durumlarda genellikle doğumdan sonrasında, hormonal dengelerin normale dönmesiyle birlikte semptomlar kaybolur. Bu bozukluk, çoğu zaman altta yatan ciddi bir tıbbi problemle ile ilişkili değildir. Ancak bazı vakalarda öteki koşullara eşlik edebilir:

    • Bazen diyabet ve alkolizm şeklinde kronik hastalıklardan bireyin elleri ve ayaklarındaki sinirlerde hasar meydana gelebilir. Bu hasar periferik nöropatiye neden olur.
    • Anemi problemi olmadan bile, demir eksikliği huzursuz bacak sendromuna neden olabilir. Ya da mevcut bir durumu daha ağır bir hale getirebilir. Bireyin mide ya da bağırsaklardan kanama öyküsü varsa, ağır adet dönemleri yaşıyorsa ya da sık aralıklarla kan bağışı yapıyorsa demir eksikliğine sahip olabilir.
    • Eğer bireyde böbrek yetmezliği varsa, bu durum anemi ile birlikte demir eksikliğine de işaret ediyor olabilir. Böbrekler düzgün çalışmadığında, kanda bulunan demir depoları azalabilir. Bu ve vücut kimyasında meydana gelen diğer değişiklikler huzursuz bacak sendromuna neden olabilir ya da var olan bir durumu daha ağır bir hale getirebilir.
    • Hasar veya faydalanma kararı omurilikte olup biten lezyonlar huzursuz bacak sendromu ile ilişkilendirilmiştir. Omuriliğe anestezi verilmesine neden olan tıbbi müdahaleler de huzursuz bacak sendromuna yol açabilmektedir.

    Huzursuz Bacak Sendromu Belirtileri Nelerdir?

    Huzursuz bacak sendromu, bacakları hareket ettirme dürtüsüdür. Bu dürtüyle beraber kendini gösteren diğer karakteristik belirtiler arasında en yaygın olanları ise şu şekilde sıralayabiliriz:

    • Dinlenme veya bir süre hareketsizlik döneminin sonrasında başlayan duyumlar yaygın semptomlar arasındadır. Bu hisler genellikle araba koltuğunda, uçakta veya sinemada uzun vakit oturduktan yahut bir yerde bir süre hareketsiz bir şekilde uzandıktan sonra ortaya çıkar.
    • Akşamları semptomlar genel hatlarıyla daha kötüleşir. Ve en ağır hali genellikle geceleri ortaya çıkar.
    • Gece bacak seğirmesine yol açabilir. Uzmanlar, bu sendromun daha yaygın görülen ve uyku sırasında periyodik uzuv hareketi ismi verilen bir durum ile ilişkili olduğunu düşünmektedir. Bu konum bireyin uyku esnasında bacaklarının kıpırdamasına ve muhtemelen gece süresince tekmeleme hareketine neden olur.

    Huzursuz bacak sendromundan muzdarip bireyler, tipik olarak semptomlarını bacaklarında ya da ayaklarında hissettikleri anormal, hoş olmayan duyumlar olarak tanımlar. Bu duyumlar çoğu zaman her iki bacakta da ortaya çıkar. Daha ender olaylarda bu duyumlar kolları da etkisinde bırakır. Duyumların genel hatlarıyla uzvun arasında değil de ciltte ortaya çıkmış olduğu gözlemlenmektedir. Hissedilenler arasında tarama hissi, sürünme hissi, istifra hissi, nabız hissi, ağrı hissi, kaşıntı yahut elektriklenme hissi olduğu hastalar tarafından ifade edilmiştir.

    Bazı durumlarda bireylere bu hislerin tam olarak neye benzediğini açıklamak zor gelmektedir. Bu sendromdan muzdarip bireyler, durumu çoğu zaman kas krampı ya da uyuşma şeklinde tanımlamazlar. Ancak bacakları hareket ettirme arzusu hemen her olayda tutarlı bir şekilde görülmektedir. Aynı zamanda, semptomların şiddetinde dalgalanma görülmesi de yaygın bir durumdur. Bu sendromun semptomları aralıklarla belli bir süre ortadan kaybolabilir. Ancak hemen her olayda geri dönebilme potansiyeline sahiptir.

    Huzursuz Bacak Sendromu Tanı Yöntemleri Nelerdir?

    Bu sendromun etkisi altında olan bireylerin, bazı durumlarda, ciddiye alınmayacakları endişesiyle tıbbi yardıma başvurmadığına rastlanmıştır. Ancak HBS nedeniyle uyku düzeninin bozulması ve ortaya çıkabilecek gündüz uyuşukluğu, bireylerin hayat kalitesini ciddi oranda etkileyebilir. Bu nedenle, mutlaka nöroloji uzmanı bir doktora başvurulması gerekir. Muayene için başvurulan nörolog, rahatsızlığın teşhisi için, öncelikle bireyin tıbbi geçmişi hakkında bilgi alır. Akabinde şikâyetleri değerlendirir.

    Ardından doktor, fiziksel ve nörolojik muayene gerçekleştirir. Bununla birlikte, diğer olası sebeplerin ihtimallerini ortadan kaldırmak için, bilhassa demir eksikliğini ölçmek üzere kan testi isteyebilir. Doktor, bireyi ender vakalarda bununla beraber bir uyku uzmanına yönlendirebilir. Uyku apnesi gibi başka bir uyku bozukluğu şüphesi olduğu takdirde, doktorların uykuyu inceleyeceği bir klinikte bir gece kalmak gerekebilir. Sadece huzursuz bacak sendromu tanısının konulması için ayrı bir uyku incelemesinin gereği yoktur.

    Rahatsızlığın tanı sürecinde ise bacakları hareket ettirmek için genel olarak rahatsız edici duyumlar eşliğinde; 

    • Güçlü, karşı konulamaz bir dürtünün ve ağrıların dinlenme sırasında başladığı ve ağırlaştığı,
    • Bu ağrının geceleri giderek ağırlaştığı,
    • İlgili durumun başka bir tıbbi veya davranışsal durumlarla açıklanamadığı vakalarda huzursuz bacak teşhisi konulabilir.

    Huzursuz Bacak Sendromu Tedavi Yöntemleri Nelerdir?

    Eğer hekim tarafından uygulanan tetkikler sonucunda huzursuz bacak sendromunun altında demir eksikliği gibi tıbbi bir durum belirlendiyse, bu durumu tedavi etmek belirtileri büyük oranda hafifletir. Bunun için doğru tedavi yöntemi muayene aşamasından sonra hekim tarafından bireye bildirilecektir. Eğer bu sendrom ile ilişkilendirilmiş ayrı bir tıbbi durumu yoksa, uygulanacak tedavi ilk adımda çoğu zaman basit hayat değişimlerine dayanır. Bu değişimler istenen sonuçlara ulaşmazsa, hekim tarafından ilaç reçete edilebilir. Zira ilaç, huzursuz bacak sendromu tedavisi söz konusu olduğunda etkili yöntemler arasındadır. 

    Huzursuz Bacak Sendromu İlaç Tedavisi

    Huzursuz bacak sendromu ilaç tedavisi uygulanabilen rahatsızlıklar arasındadır. Bu yöntemde kullanılan ilaçlar, genellikle çeşitli hastalıkları tedavi etmek için geliştirilmiş ilaçlardır. Ve bacaklardaki huzursuzluğu azaltmak için kullanılabilirler. Bunların arasında beyindeki dopamin seviyesini yükseltecek ilaçlar kalsiyum kanallarını etkileyen ilaçlar, kas gevşeticiler, uyku ilaçları ve muhtelif opioidler olabilir.

    Bu ilaçların hemen hemen hepsinin değişik yan etkileri vardır ve doktor gözetimi olmadan kullanılmamalıdır. Yan etkiler arasında kompulsif kumar oynama isteği, gündüz uykusu, uyuşukluk ve benzer biçimde dürtü test bozukluklar görülürken, bazı ilaç türlerinde ise kontrolsüz kullanımın bağımlılığa yol açtığı bilinmektedir. 

    Huzursuz bacak sendromu ilaçları, genellikle hamilelik sırasında kullanılması önerilmeyen ilaçlardır. Ancak ilaç tedavisinden ziyade, doktorunuz şikayetleriniz için başka yöntemler önerebilir. Örneğin, kişisel bakım teknikleri bu doğrultuda önerilebilir. Doktorun hasta için en doğru ve uygun olan ilacı veya ilaç kombinasyonunu bulması birkaç denemeyi bulabilmektedir. Bazı vakalarda kullanılan ilaçlar belirli bir dönemden sonra işlevsiz kalabilir. Bu durumda doktorunuz mevcut olan alternatifleri reçete edecektir. 

    Özellikle başka tıbbi sorunları halletmek için kullanılan bazı ilaç türleri ise bu rahatsızlığın semptomlarını ağırlaştırabilir. Bunlar içinde bazı antidepresanlar, bazı antipsikotik ilaçlar, bazı bulantı önleyici ilaçlar, bazı soğuk algınlığı ilaçları ile çeşitli alerji ilaçları yer almaktadır. Tedaviyi yöneten uzman hangi ilaçlardan kaçınılması gerektiğini bildirecektir. Bununla beraber, bu ilaçları almak gerekliyse, uzman ile bu hareket bozukluğunu yönetmeye yardımcı olacak ek ilaçlar hakkındaki görüşme yapmak gereklidir.

    Huzursuz Bacak Sendromu Hakkında Sıkça Sorulan Sorular

    Huzursuz Bacak Sendromuyla Hangi Bölüm İlgilenir?

    Huzursuz bacak sendromu rahatsızlığı için hastanenin nöroloji veya psikiyatri bölümünden randevu almak gerekir.

    Huzursuz Bacak Sendromu Neden Olur?

    Bu sendromun en sık görülen sebepleri arasında;

    • Sinir uçlarının hasar görmesinden kaynaklanan nöropati, 
    • B12 vitamini eksikliği, 
    • Şeker hastalığı, 
    • Böbrek yetmezliği, 
    • Magnezyum eksikliği, 
    • Demir eksikliği anemisi, 
    • Bağ dokusu hastalıkları
    • Hamilelik yer alır. 

    Huzursuz Bacak Sendromu Hangi Vitamin Eksikliğinden Olur?

    Folik asit, magnezyum yahut B12 vitamini eksikliği bu hareket bozukluğuna zemin hazırlayabilir.

    Huzursuz Bacak Tedavi Edilmezse Ne Olur?

    Huzursuz bacak sendromu çoğunluk olarak gece ya da dinlenme sırasında ortaya çıkmaktadır. Hasta, gece yatağa yattığında ya da dinlenme anında karıncalanmalar, yanma ve batma şeklinde rahatsız edici bir his ya da kontrol edilemez bir dürtü nedeniyle genellikle istemsizce kasılmalar yaşar.

    Bu sendroma benzeyen bir başka durum ise periyodik bacak hareketleri sendromudur. Periyodik bacak hareketleri sendromuna bağlı hareketler bilhassa uykuda ortaya çıkar. Huzursuz bacak sendromunda olduğu gibi benzer bir biçimde bacakların istemsizce hareket etmesiyle ortaya çıkar.

    HBS, kişinin kaliteli bir uyku almasını engellediği için, bu rahatsızlıktan muzdarip birey genellikle sabahları bitap olarak kalkar. Ayrıca kişinin dikkat eksikliği ve hafıza bozukluğu gibi durumlar yaşamasına yol açabilir. Hatta fonksiyon kayıplarına neden olabilir. Yine uykusuzluğa bağlı olarak gün içinde uyuma hali ve uzun soluklu depresyona davetiye çıkarabilir.

    Huzursuz Bacak Sendromuna Ne İyi Gelir?

    Basit yaşam tarzı değişiklikleri, huzursuz bacak sendromunun semptomlarını hafifletmeye destek olabilir. Bu değişikliklerden bazılarını şu şekilde sıralayabiliriz:

    • Ilık suyla duşa girmek ve bacaklara masaj yapmak, kasları gevşetebilir. 
    • Sıcak veya soğuk kompresleri kullanmak ya da ikisini dönüşümlü olarak kullanmak hasta kişinin uzuvlarında hissettiği duyumları azaltabilir.
    • İyi bir uyku ortamı sağlamak önemlidir. Yorgunluğun huzursuz bacak sendromu semptomlarını ağırlaştırdığı bilinmektedir. İdeal olarak, serin, sessiz, huzurlu bir uyku ortamına sahip olmak, her gün aynı saatte yatağa girmek ve kalkmak, bununla beraber her gece en az yedi saat uyumak doğru bir biçimde dinlenmeyi sağlayacaktır.
    • Orta derecede, düzenli bir biçimde egzersiz yapmak RLS semptomlarını hafifletebilir, sadece dikkatli olmak gereklidir. Egzersizde aşırıya kaçmak veya günün fazlaca geç saatlerinde çalışmak semptomları ağırlaştırabilir.
    • Bazı olaylarda kafein kullanımının azaltılması ya da tercihen kesilmesi huzursuz bacak sendromuna yardımcı olabilir. Kahve, çay ve gazlı içecekler gibi kafein içeren ürün ve meşrubatlardan kaçınmak gereklidir.
    • Huzursuz bacak sendromuna sahip olan bireyler için özel olarak tasarlanmış ayak kılıfları ayağınızın dibine baskı yapar. Böylece, semptomları hafifletmeye yardımcı olabilir.
    Hızlı Randevu Al
    Bizimle İletişime Geçin

    İlgili İçerikler
    Ara Onlıne Randevu
    Canlı Destek
    -
    Canlı Destek