Lütfen Bekleyiniz...

Balgam Nedir? Balgam Nasıl Atılır?

Son Güncelleme Tarihi: 05.04.2023
Balgam Nedir? Balgam Nasıl Atılır?
İçindekiler

    Balgam Nedir? 

    Balgam, vücudun akciğer ve alt solunum yollarını filtre görevi görerek koruyan mukus türüdür. Vücuda solunum yolu aracılığıyla giren istenmeyen madde ve bakterileri uzaklaştırarak bu bölgelerin nemlendirilmesine katkıda bulunur. İçerisinde antikor, su, protein ve bazı tuzlar bulunur. Rengi ise kendisine özgü olarak berrak ve açıktır. 

    Balgam özellikle akciğerler tarafından üretilmektedir. Dışarı ise öksürük yolu ile atılır. Mide akıntısı, geniz akıntısı ve sinüs akıntısı balgam olarak kabul edilmez. Doğal balgam tehlikeli bir duruma neden olmaz. Ancak gereğinden fazla salgılandığı durumlarda solunum yollarını tıkayabilir.

    Balgam Rengi Neyi İşaret Eder?

    Balgam çeşitleri, kendi içinde birçok şekilde ayrışır. Balgamın kıvamı ve rengi ise altta yatan hastalığa dair haber verir. Balgamın devamlı olması, öksürükle birlikte olması ya da köpüklü olması gibi özellikler farklı hastalıkların belirtilerini taşıyabilir. Balgamın uzun süre devam etmesi ve aşırı derecede kötü kokması genellikle bronşektazi durumunda görülür. Eğer akciğerlerde apse oluşumu varsa ve durum ateşli seyrediyorsa bu durum da balgam üretilmesine neden olabilir. Virüs kaynaklı gelişen solunum yolu sorunlarında da az miktarda bile olsa balgam görülebilir. Bazı durumlarda ise hiç görülmez. 

    Balgamın pas rengi ve koyu kıvamda olması ise zatürreyi işaret edebilir. Eğer balgamın rengi yeşil ve sarımsı ise, kötü koku ve koyu kıvamla beraber görülüyorsa bu bir akciğer hastalığının bulgusu olabilir. Bu durumda çoğu zaman bakteriler neden olmaktadır. Eğer bu tür bir balgam tüberküloz nedenli meydana geliyorsa bu durumda ateş ve gece terleme gibi sistemik belirtiler de görülebilir. Balgam parlak kırmızı renkte ve köpüklü kıvamdaysa bu durum kötü huylu bir akciğer hastalığı kaynaklı olabilir. Böyle bir durumda belirtilere oldukça dikkat edilmelidir. 

    Eğer balgamın rengi pembe ve köpüklü ise bu akciğerlerde sıvı toplandığını işaret eder. Balgamın üstünde çizgi halde kan görülmesi ise pnömokok bakterisi ve stafilokok bakterisi kaynaklı olabilmektedir. Bu durum bakterilerin akciğerlerde neden olduğu hastalıklardan kaynaklanmaktadır. Son olarak eğer klebsiella bakterisi akciğerlerde hastalığa neden olmuşsa bu durumda koyu kahverengi ve kötü kokulu balgam oluşabilir.

    Balgamın kıvamına göre çeşitleri aşağıdaki gibidir:

    Köpüklü Balgam: Kıvamı jölemsi ve köpüklüdür. Rengi berraktır. Nadiren oluştuğu durumlarda genellikle bir sağlık sorununu işaret etmez. Ancak sürekli olarak devam etmesi ciddi bir sağlık sorununu işaret eder. Köpüklü balgam sigara kullanan kişilerde de görülebilmektedir.

    İltihaplı Köpüklü Balgam: Kıvamı jölemsi ve köpüklüdür ancak berrak değildir. Bulanık bir renkten oluşur. En sık karşılaşılan balgam çeşididir. Enfeksiyon kaynaklı bir solunum yolu hastalığı sonucunda görülebilir.

    Yapışkan Balgam: Bazen ufak pulları bulunan bir balgam çeşididir.

    İnce Balgam: Genellikle soğuk algınlığı ya da alerji nedeniyle oluşur. Normal bir durum olarak kabul edilir. Bazı durumlarda ilaç yan etkisi nedeniyle ya da gıda kaynaklı oluşabilir.

    Kalın Balgam: Vücuttaki enfeksiyonun ilerlemesi durumunda kalın ve koyu kıvamlı balgam oluşabilir. Kalın balgama bazı durumlarda kaloriferlerin solunum yolunu kurutması neden olabilmektedir. Özellikle gece boyunca susuz kalındığında görülebilir.

    Balgam Neden Olur?

    Balgam, genellikle akciğerlerin hasar alması durumunda görülen bir durumdur. Yeni doğan bebeklerde de balgam oluşması görülebilir. Bunun nedeni bebeklerin solunum yolları ve akciğerlerinin doğduktan kısa bir süre sonra tam olarak gelişememesidir. Bu durum da onları toza, yabancı maddelere ve mikroplara açık hale getirdiği için tahrişe yol açar. Mikroplar birikmeyle birlikte burnu tıkayabilir, genizde mukus birikmesine neden olabilir ve solunum yollarını tahriş edebilir. Bu da bebeklerde balgamlı öksürük oluşumuna neden olur.

    Bunun haricinde bazı hastalıklar da balgama neden olabilmektedir. Bunlar genellikle aşağıdaki gibidir:

    Astım: Astımı olan kişiler çevreye ve alerjenlere karşı oldukça hassastır. Bu nedenle de solunum yollarında sık sık iltihap oluşabilir. Bu da balgam üretilmesine neden olur.

    Kistik Fibrozis: Sıklıkla çocuklarda ve genç yetişkinlerde görülür. Genetik bir durumdur. Akciğerlerde balgam artışına sebebiyet verir.

    Konjestif Kalp Yetmezliği: Kalbin kan pompalamakta zorlanmasına neden olan bir hastalıktır. Bu durum da balgam artışı ve nefes darlığına yol açar.

    Pulmoner Emboli: Akciğerlerde damar tıkanıklığından kaynaklı olarak balgam gelişebilir. Genellikle kanla birlikte görülür. Ciddi bir durumdur.

    Akciğer Kanseri: Akciğer kanseri durumunda aşırı miktarda balgam görülebilir. Bu durumda yoğun öksürük de eşlik eder. Bunun yanında yorgunluk ve kilo kaybı gibi belirtileri de vardır.

    Kanlı Balgam Neden Olur?

    Kanlı balgama genellikle tüberküloz, bronşektazi ve akciğer kanseri gibi oldukça ciddi sağlık sorunları neden olmaktadır. Pulmoner emboli, akciğer apsesi, kronik bronşit ve zatürre gibi durumlar da bu tür balgama sebep olabilmektedir. Kalp yetmezliği yaşayan kişilerde de kanlı balgam görülebilmektedir. Balgamın şeffaf renkte görülmesi genellikle bir sağlık sorununu işaret etmezken kanlı balgam çok ciddi sağlık sorunlarını işaret eder. Bu nedenle balgamın kanlı halde görülmesi durumunda hiç zaman kaybetmeden bir doktora danışmak en iyi yoldur.

    Balgama Ne İyi Gelir?

    Balgam, solunum sisteminin doğal bir elemanıdır. Nadir ve az miktarda görüldüğünde genellikle bir sağlık sorununu işaret etmez. Ancak eğer günlük hayatı engelleyecek miktarda görülüyorsa mutlaka bir doktor desteği alınmalıdır. Özellikle balgamın rengine bağlı olarak bazı hastalıkların belirtileri saptanabilir. Örneğin balgamın rengi kahverengi, kırmızı ya da siyahsa ve kıvamı köpüklü ise bu ciddi bir sağlık sorununu işaret eder. Balgamı tedavi edebilmek için öncelikle bu duruma neden olan sağlık sorununun tespit edilmesi gerekir. Bunun için balgam örneği alınması gerekir. 

    Ardından alınan örnek laboratuvar ortamında incelenir ve bu duruma neden olan enfeksiyonların varlığı araştırılır. Eğer bakteriyel enfeksiyon kaynaklı bir durum söz konusuysa bu durumda balgam ilacı olarak antibiyotikler tercih edilir. Ancak balgam alerji kaynaklı oluştuysa bu durumda alerjiye yönelik ilaçlar kullanılır. Bazı durumlarda balgamın vücuttan daha kolay bir şekilde atılması için balgam söktürücü ilaç reçete edilir. Bu tür ilaçlar balgamın kıvamını inceltir. Balgam tedavisi süresince hiçbir ilaç bir hekim tavsiyesi olmadan kullanılmamalıdır. Balgama çoğu zaman altta yatan hastalıklar neden olduğundan bilinçsizce ilaç kullanmak bu durumu daha da kötü etkileyebilir. 

    Balgamın geçmesi için mutlaka balgama neden olan sebebin tespit edilmesi gereklidir. Özellikle balgam öksürükle birlikte görülüyorsa bu bir sağlık sorununu işaret eder. Bunun için mutlaka bir doktora muayene olunmalıdır. Doktorun önerdiği tedavi planının yanı sıra evde de balgam için bazı karışımlar hazırlanabilir. Örneğin, ıhlamur ve bal tüketmek balgama iyi gelmektedir. Bir tatlı kaşığı balı bir tutam ıhlamur ile karıştırıp tüketmek balgamın atılmasına yardımcı olur. Bu karışım günde 1-2 defa tüketilebilir. Zencefili çay şeklinde tüketmek de balgama iyi gelmektedir. Bu karışıma da bal eklemek mümkündür. Balı son olarak turp ile tüketmek de iyi bir yöntemdir.

    Balgam Nasıl Atılır?

    Balgam bir sağlık sorunu nedeniyle oluşmuyorsa genellikle vücut tarafından kendi kendine vücuttan atılabilir. Bazı durumlarda ise balgam söktürücü ilaçlar kullanılabilir. Buna ek olarak balgam söktürücü olarak birtakım doğal yöntemler de bulunmaktadır:

    • 1 bardak ılık suya 1 tatlı kaşığı kaya tuzu eklemek ve bu karışımı gargara yapmak balgama iyi gelebilir. 
    • Göğüs bölgesine okaliptüs yağı uygulamak da rahatlama sağlayacaktır. Yağı masaj yardımıyla göğüs bölgesine sürebilirsiniz.
    • Balgama neden olan durumlardan birisi de kuru hava solumaktır. Bu akciğerlerdeki balgamın katılaşmasına neden olur. Bu durumda yaşam ortamını nemli tutmak balgama iyi gelecektir. Bunun için hava nemlendirme cihazları tercih edilebileceği gibi kalorifer peteklerinin üzerine bir bardak su koymak da seçilebilir.
    • Bol bol su tüketmek de balgamın vücuttan dışarı atılmasına yardımcı olur.
    • Sıcak buhar solumak da balgama iyi gelmektedir. 5-10 dakika boyunca sıcak buhar solumak daha rahat nefes almaya yardımcı olmaktadır. 
    • 1 bardak suya 1 yemek kaşığı limon suyu eklemek de balgam sökücü etki göstermektedir. Limon, tek başına da iyi bir balgam sökücüdür.
    • Zencefil ve zerdeçal çayı tüketmek de balgama iyi gelmektedir. Bitki çaylarına bal eklemek de iyi bir yöntemdir. Bal, antibakteriyel özelliği sayesinde balgamın sökülmesine yardımcı olmaktadır.

    Bebeklerde ve Çocuklarda Balgam Nasıl Atılır?

    Bebeklerin ve küçük çocukların balgamı dışarı atması yetişkinlere kıyasla daha zordur. Özellikle bebekler balgamı öksürerek atamayacakları için bir solunum yolu hastalığı sırasında sıklıkla kusabilirler. Bunun nedeni birikmiş olan balgamı dışarıya atabilmektedir. Bu durumda kesinlikle bir doktora muayene gerekir. Özellikle küçük çocuklarda balgam tehlikeli olabilmektedir. Uygun tedavi planı haricinde çocukların ve bebeklerin balgamı atabilmesi için bol bol su içmesi sağlanmalıdır. Ayrıca çocuğun uyuduğu odanın havasının kuru olmamasına da dikkat edilmelidir.

    Doğal Balgam Söktürücü Yöntemler Nelerdir? 

    En doğal balgam sökücü bol bol su tüketmektir. Buna ek olarak bazı bitki çayları da balgama karşı etkili olmaktadır. Aşağıdaki çaylar doğal balgam söktürücü etki göstermektedir:

    • Kekik çayı
    • Nane çayı
    • Okaliptüs çayı 
    • Melekotu kökü çayı
    • Rezene çayı
    • Meyan kökü çayı

    İlaç dışı tedavi yöntemi olarak solunum yolu fizyoterapisi de tercih edilebilir. Yine de hiçbir ilaç ve yöntem hekim tavsiyesi dışında uygulanmamalıdır. 

    Hızlı Randevu Al
    Bizimle İletişime Geçin

    İlgili İçerikler
    Ara Onlıne Randevu
    Canlı Destek
    -
    Canlı Destek