Lütfen Bekleyiniz...

Çocuklarda Ateş Neden Olur? Evde Ateş Nasıl Düşürülür?

Son Güncelleme Tarihi: 05.04.2023
Çocuklarda Ateş Neden Olur? Evde Ateş Nasıl Düşürülür?
İçindekiler

    Yetişkinlerde ve çocuklarda ateş, toplum genelinde sık karşılaşılan bir durumdur. Bu durum birçok nedene bağlı olmakla beraber, çocuklarda ateş kavramını genel olarak ele almadan önce, yüksek ateşin ne olduğunu ve nelere sebep olabileceğini açıklamak son derece faydalı olacaktır. 

    Yüksek Ateş Nedir?

    Yüksek ateş, kişinin vücut sıcaklığının normal seviyelerinin üzerine çıkması durumudur. Yüksek ateş tek başına bir hastalık değildir ve asıl olarak başka hastalıklardan dolayı ortaya çıkan ciddi bir semptomdur. Yüksek ateş durumu genellikle geçici olsa da kimi durumlarda uzun sürebilmekte ve kişinin ciddi anlamda olumsuz bir duruma düşmesine sebep olabilmektedir.

    Yetişkinliğe ulaşmış kişilerde yüksek ateş 39,4 derece sınırını aşmadığı sürece çok ciddi ve hayati risk taşıyan durumlara sebep olmaz. Fakat bebeklerde ya da çocuklarda görülen yüksek ateş genellikle vücutta mevcut olan başka bir ciddi hastalığın ya da enfeksiyonun habercisidir.

    Çocuklarda Ateş Neden Olur?

    Vücut ısısı beynin hipotalamus olarak adlandırılan bölgesinde düzenlenir. Bu bölge vücut ısısının gerektiği durumlarda arttırılmasını ya da düşürülmesini kontrol etmekle sorumludur ve bir nevi termostat görevi görür. Kimi durumlarda hipotalamus tarafından vücut ısısı yükseltilebilir ve böylelikle kişi vücut ısısının artmasına karşın üşüdüğünü hisseder. Zira ateşi çıkan insanların içinde bulundukları odanın sıcaklığını arttırma, kalın giyinme ve yatakta yorgana sarılarak uzanmak isteme sebepleri bundan kaynaklanır.

    Çocuklarda görülen yüksek ateşin en önemli sebepleri arasında alt ve üst solunum yollarında ortaya çıkan enfeksiyonlar yer alır. Bununla birlikte asıl olarak kız çocuklarının muzdarip olduğu idrar yolu enfeksiyonları, mide ile bağırsağı etkileyip ishale ve kusmaya sebep olan enfeksiyonlar ve zatürre, menenjit, orta kulak iltihabı ve nezle - grip gibi hastalıklar da yüksek ateşe sebep olabilmektedir. Kimi durumlarda ise çocuğun dişi çekildiğinde ya da aşı yapıldığında geçici olarak yüksek ateş görülebilir.

    Çocuklarda Ateş Nasıl Ölçülmelidir?

    Elde edilen sıcaklığı, ölçüm yapılan bölgeye göre değişiklik gösterebilir. Yeni doğan bebeklerde ve 6 yaşına kadar olan çocuklarda genellikle koltuk altından ateş ölçümü yapılır. Bir diğer ateş ölçüm yöntemi ise "rektal" yoldan yapılan ateş ölçümüdür. Kimi durumlarda ise deriden ateş ölçen cihazlar kullanılabilir. 6 yaş üzerindeki çocuklarda ise yine en sık kullanılan yöntem koltuk altından ateş ölçme yöntemidir. Ancak bu sefer "rektal" ölçüm yerine kulaktan ölçüm daha sık görülür. Bir önceki grupta olduğu gibi bu gruba da deri üzerinden ateş ölçen cihazlarla ölçüm yapılabilir.

    Normal Ateş Derecesi Nedir?

    Ateşin tehlikeli sınırı aşıp aşmadığını anlamak için öncelikle hangi ateş ölçüm yolunun izlendiğini bilmek gerekmektedir. Örneğin rektal yoldan yapılan ateş ölçümlerinde 38,2 dereceye kadar normal kabul edilebilir. Ancak koltuk arasından yapılan ateş ölçümlerinde bu sınır 37,2 dereceye kadar düşmektedir ve bu değerin üstü yüksek ateş olarak kabul edilmektedir. Kulaktan yapılan ölçümlerde ise 37,8 dereceye kadar elde edilen değerler normal kabul edilmektedir.

    Ateş ölçümünün nasıl yapıldığına ek olarak, kişinin içerisinde bulunduğu ortamın sıcaklığı ve giydiği kıyafetler de ateş ölçümünün sonucunu etkileyebilir. Sıcak bir ortamda bulunan ve üzerinde kalın kıyafetler bulunan bir kişinin doğal olarak vücut ısısı yükselecektir ve buna bağlı olarak ölçüm cihazında görülen değer artacaktır. Bu sebeple en doğru sonuçların alınabilmesi için ateş ölçümünün mümkün olduğunca stabil bir ortamda yapılması gerekmektedir. Aynı zamanda koltuk altından yapılan ateş ölçümlerinde kişinin koltuk altının terli ya da ıslak olmaması ve cihazın ölçüm yapan bölgesinin düzgün şekilde koltuk altına temas etmesi gerekmektedir.

    Vücut ısısı (ateş) gün boyunca farklı değerlerde olabilir. Örneğin vücut ısısı sabah ölçüldüğünde günün diğer vakitlerine kıyasla genellikle daha düşük çıkar. Ortalama olarak ise ideal vücut sıcaklığının 36.1 derece ile 37.2 derece arasında olduğu söylenebilir. Toplumda da bu değer aralığının tam ortası olan 36.5 derece seviyesi "ideal ateş seviyesi" olarak kabul görmüştür.

    Yüksek Ateş İçin Hangi Durumlarda Doktora Gidilmeli?

    Eğer;

    • 2 yaş ve altındaki bebeklerde ateş seviyesi normal değerlerin üzerindeyse,
    • Yaş fark etmeksizin ateş değeri 40 derecenin üzerine çıktıysa,
    • Yüksek ateşle birlikte seyreden ağlama, inleme, huzursuzlanma ve nefes almakta zorluk yaşama gibi belirtiler mevcutsa,
    • Yüksek ateşle birlikte seyreden kusma ve ishal belirtileri varsa,
    • Yüksek ateşin devam ettiği süre 3 günü bulduysa,
    • Bebeğin ya da çocuğun daha önceden havale geçmişi bulunuyorsa,
    • Çocuğun zaman zaman bilinci gelip gidiyorsa ve tam kendinde değilse,
    • Çocuk kendisini iştahsız hissedip hiçbir şey yemiyorsa ve yediklerini yutkunmakta zorlanıp daha sonra ise kusma eğilimindeyse,
    • Çocukta ortaya çıkan yüksek ateş ve beraberinde gelen ek belirtiler 3 gündür devam ediyorsa doktora gitmekte fayda vardır.  

    Ateşi Çıkan Çocuğa Ne Yapılır?

    Yüksek ateşi evde düşürmek için öncelikle doğru bilinen bazı yanlış uygulamalardan bahsetmek gerekir. Bunların arasında ilk sırada çocuğun vücudunu ve baş kısmını alkol ve sirke ile silmek gelir. Yapılan bu işlemin ateşin düşürülmesine hiçbir katkısı bulunmamaktadır. Buna ek olarak, yüksek ateşe sahip olan çocuklar sürekli üşüdüklerini söyleyip bu yüzden ağlama eğiliminde oldukları için ebeveynleri tarafından kalın giysilerle giydirilebilirler. Bu kesinlikle yanlış bir davranıştır ve halihazırda zaten yüksek olan vücut ısısının daha da yükselmesine sebep olabilir. 

    Yapılacak en doğru uygulama, çocuğu ne üşüyeceği ne de sıcak hissedeceği ılık bir ortamda tutmaktır. Bu doğrultuda çocuk kesinlikle ne çok sıcak suda ne de çok soğuk suda yıkanmamalıdır. Ilık suda duş aldırmak ise tavsiye edilen bir uygulamadır. Yanlış bilinen bir diğer uygulama ise aspirin kullanımının ateşi düşüreceği yönündedir. Aspirin kullanımının yüksek ateşi düşürmekle herhangi bir alakası yoktur ve tam tersi gereksiz ilaç kullanımından dolayı çocuğun vücudunda başka problemlere yol açabilir.

    Evde Çocuğun Ateşi Nasıl Düşürülür?

    Yüksek ateş, kişinin terlemesine sebep olur. Böylelikle vücutta sıvı kaybı meydana gelir. Yaşanan sıvı kaybı sebebiyle vücudun dengesi daha da bozulur ve kişinin yaşadığı semptomlar daha da kötüleşir. Bu sebeple ateşi yükselen çocukların bol miktarda sıvı tüketmeleri sağlanmalıdır. Eğer ateşi yükselen çocuk hala anne sütü alma dönemindeyse sık sık emzirilmelidir. 

    Çocuğun vücudu ve içinde bulunduğu ortamın sıcaklığı ılık – serin arası bir dengede olmalıdır. Oda sıcaklığı 20-25 arası derecelerde muhafaza edilmeli ve ortamın ne çok sıcak ne de çok soğuk olmasına müsaade edilmemelidir. Vücut ısısının daha da yükselmemesi için çocuğa hafif, ince giysiler giydirilmeli ve uyurken üzerine ince bir battaniye örtülmelidir. Ateşi çıkan çocukların kendilerini yormaları engellenmeli ve yatakta uzanıp dinlenmeleri sağlanmalıdır. 

    Zira koşmak, merdiven çıkmak ve vücudu oynayacak oyunlar oynamak çocuğu yorar, sıvı kaybına yol açar ve vücut ısısının daha da yükselmesine sebep olur. Dolayısıyla hastalık sürecini mümkün olduğunca kısa tutmak ve meydana gelebilecek olumsuz durumları önlemek amacıyla çocuk iyileşene kadar düzenli olarak ebeveynlerinin gözetimi altında olmalıdır.

    Çocuklarda Ateş Nasıl Tedavi Edilir?

    Çocuklarda yüksek ateşin tedavisi için piyasada birçok ateş düşürücü ilaç mevcuttur. Bu ilaçların önemli bir kısmı reçetesiz şekilde eczaneden alınabilmektedir. Bu ilaçlar yetişkinlerde genellikle çok ciddi yan etkilere sebep olmasalar da, çocuklar tarafından kullanılacakları zaman mutlaka bir doktora danışılmalıdır. Örneğin ibuprofen etken maddeli ateş düşürücü ilaçlar her ne kadar ateş düşürme özelliğine sahip olsalar da yoğun sıvı kaybı yaşayan ve kusan çocuklarda ciddi yan etkilere sahip olabilirler. Bu yan etkilerin bir doktor gözü olmadan anlaşılması oldukça zor ve risklidir.

    Doktorun yaptığı muayene sonucunda çocuğa uygun dozda ateş düşürücü özelliğe sahip bir ilaç reçete edilir. Bununla birlikte, ateşin hemen düşmesi için fazla doz ilaç kullanımından kaçınılmalıdır. Eğer verilen ilaç sonucunda ateş düşmüyorsa derhal tekrar doktora başvurulmalıdır. Ek olarak eğer yüksek ateşin bakteriyel bir enfeksiyondan kaynaklandığı tespit edilmişse çocuğa uygun dozda bir antibiyotik reçete edilebilir.  Uygun dozda ilaç tedavisi uygulanan, bol sıvı tüketen ve düzenli bir şekilde istirahat eden çocuklar kısa sürede yüksek ateşi atlatacaklardır.

    Hızlı Randevu Al
    Bizimle İletişime Geçin

    İlgili İçerikler
    Ara Onlıne Randevu
    Canlı Destek
    -
    Canlı Destek