Lütfen Bekleyiniz...

Uçuk Nedir? Neden Çıkar ve Nasıl Geçer?

Son Güncelleme Tarihi: 05.04.2023
Uçuk Nedir? Neden Çıkar ve Nasıl Geçer?
İçindekiler

    Uçuk Nedir?

    Uçuk, ömür boyu tekrar eden viral enfeksiyonlardan biridir. Herpes simplex virüsünün deri yoluyla bulaşmasının ardından gelişen uçuk, vücudun birçok yerinde görülebilir. Herpes labialis, dudak bölgesinde gelişen uçuğun ismidir. Cinsel bölgede görülen uçuk ise Herpes genitalis olarak adlandırılır. Göz ve beyin gibi organlarda bile uçuk görülebilmektedir. 

    Güçlü bir bağışıklık sistemi ile genellikle bir hafta içerisinde Herpes enfeksiyonları kendiliğinden geçebilmektedir. Yine de kimi durumda ağrılı ve kaşıntılı yaralar görülebilmektedir. Böyle bir durumda doktor tarafından verilen uygun krem ve ilaçları kullanmak genellikle sorunu çözmek için yeterlidir.

    Tedavinin başarılı olması için enfeksiyon fazla ilerlemeden bir hekime başvurulmalıdır. İlerleyen uçuk enfeksiyonlarında tedavinin tamamlanması daha uzun bir zaman alır. Antiviral tedavisi yılda birkaç kere tekrarlayan uçuk enfeksiyonlarına uygulanabilir.

    Uçuk Virüsü

    Herpes simplex virüsü Tip 1 ve Tip 2 olarak ikiye ayrılır. Tip 1, dudak ve burun çevresi gibi yüz bölgesini etkilemektedir. Tip 2 ise genital ve anal bölgelerde enfeksiyona neden olmaktadır. Tip 2 genellikle aile içi yakın temas ile yayılmaktadır. Uçuklu birinin öpmesi ya da bu kişinin eşyalarının ortak kullanılması virüsün yayılmasına neden olur. Hem Tip 1 hem de Tip 2 cinsel ilişki ile de bulaşabilmektedir. Belirtiler genellikle temastan sonraki 2-20 gün içerisinde ortaya çıkar.

    Göz Uçukları

    Göz bölgesini etkileyen uçuk Herpes simpleks olarak adlandırılmaktadır. En yaygın tipine ise epitel keratit denmektedir. Bu tür enfeksiyon gözün ön kısmı olan korneayı etkilemektedir. Göz uçuğu ciddi bir problemdir. Gözde ağrıya, iltihaba ve kızarıklığa neden olabilmektedir. İlerleyen durumlarda kornea yırtılması ve ciddi görme bozuklukları görülebilir. Hafif veya şiddetli olmak üzere iki grup göz uçuğu vardır. Tedavi, iki durumda da antiviraller aracılığı ile yapılır.

    Bebeklerde ve Çocuklarda Uçuk

    Bebek daha doğmadan önce bulaşan Herpes virüsü tehlikelidir. Bu durum genellikle doğum sırasında anneden bebeğe virüsün geçmesi ile gerçekleşir. Anne karnındaki bebeğe bulaşan uçuk, bebeğin gözünü, cildini ve merkezi sinir sistemini etkileyebilir.

    Böyle bir durumda tedaviye hiç zaman kaybetmeden başlamak gereklidir. Böylece bebeğe antiviral tedavisi uygulanabilir. Bebekler ve çocuklar bağışıklık sistemleri tam gelişmedikleri için risk altındadır. Bu nedenle uçuğa sahip kişilerin bebeklerle ve çocuklarla temastan uzak durması en iyisidir. Kişi, tedavisi bitene kadar çocuklara dokunmamalı, öpmemeli ve onlarla aynı eşyaları kullanmamalıdır. Bebekler ve çocuklar virüsü yetişkinlere göre daha ağır geçirdiklerinden korunmalarına dikkat edilmelidir. 

    Uçuk Neden Olur?

    Uçuk birçok nedenden kaynaklı olarak ortaya çıkabilmektedir. Cinsel yolla bulaşan uçuklar için en temel neden, korunmasız cinsel ilişki ve enfekte bölge ile temastır. Bunların dışında ameliyat ile de uçuk virüsü bulaşabilmektedir. Özellikle düşük bağışıklık sistemi olan kişiler daha fazla risk altındadır. Stres ve endişe verici durumlara maruz kalmak da uçuğa neden olabilmektedir. Ancak uçuk herkeste aynı nedenden ötürü kaynaklanmayabilir. Uçuğa neden olan sorunu kesin bir şekilde öğrenebilmek için bir doktora muayene olmak gereklidir.

    Dudakta Uçuk Neden Çıkar? 

    Uçuk, dudakta kendini ağızda kırmızı ve içi sıvı dolu kabarcıklar halinde kendini gösterir. Bu bölgedeki uçuk genellikle 1-2 hafta içinde kendiliğinden iyileşir. Herpes simpleks virüsünün neden olduğu bu durum öpüşme ve yakın temas ile bulaşır. Yaralar, belli olmasalar dahi bulaşıcı özelliktedir. Ruj gibi kozmetik ürünleri ve yiyecekleri paylaşmak da yakın temas ile uçuğun bulaşmasına neden olur. Virüs bulaşıp iyileştikten sonra uykuda kalır. Virüs daha sonra herhangi bir zamanda yeniden etkin hale gelebilir.

    Uçuk Belirtileri Nelerdir?

    En yaygın görülen uçuk belirtileri şu şekildedir:

    • Kaşıntı
    • Ateş
    • Dudaklarda karıncalanma
    • Kuru, tahriş olmuş ve pul pul görünen bir cilt
    • Yüzde ve ağız içinde küçük kabarcıklar
    • Şişmiş lenf bezleri
    • Kas ağrısı
    • Su toplaması
    • Kızarıklıklar 

    Tekrarlayan ataklarda hasta durumu fark etmeyebilir. Bazen tekrarlama kendini hafif bir kaşıntı, yanma ve su toplama gösterir. Bu oluşumlar genellikle kabuklanarak kendiliğinden geçer. Uçuklar genellikle vücut direncinin düştüğü ve kişinin yoğun stres altında olduğu dönemlerde görülmektedir. Bazı kadınlarda adet dönemi öncesinde de görülebilir.

    Dudakta Uçuk Belirtileri Nelerdir?

    Dudakta uçuk belirtileri kendini birkaç gün önceden belli eder. Bu belirtilerden en fark edileni, karıncalanma ve yanma hissidir. Bu noktada tedaviye başlamak uçuğun yayılmasını büyük ölçüde engeller. İçi sıvı dolu ve kırmızı kabarcıklar görüldüğünde ise uçuk çoktan etki alanını genişletmiştir. Bu durum iki haftaya kadar bu şekilde devam edebilir. Uçuk bu aşamada kabuklanana kadar bulaşıcı özellik gösterir.

    Uçuk Nasıl Teşhis Edilir?

    Uçuk enfeksiyonu çoğu doktor tarafından kolaylıkla teşhis edilebilir. Sadece klinik tabloya bakarak bile uçuk tanısı koymak mümkündür. Tanıyı kesinleştirmek için laboratuvar örnekleri alınabilir.

    Uçuk Nasıl Geçer?

    Tedavi episodik ve supresif olarak ikiye ayrılmaktadır. Epizodik tedavi, akut ataklar görüldüğü durumda uygulanır. Supresif tedavi ise sık sık uçuk geçiren kişilere uygulanmaktadır. Böylece atak süresi kısaltılabilir ve ataklar önlenebilir. Bu tedavi 1 yıl kadar düşük dozda uygulanmaktadır. İlaçlar kremler olabileceği gibi hap formunda da olabilir.

    Uçuk tedavisi için geç kalmamak önemlidir. Erken müdahale ile uçuğun getireceği rahatsızlık oldukça azalacaktır. Bunun için kişilerin öncül semptomlar hakkında bilgi sahibi olması önemlidir. Dudak karıncalanması gibi durumlar uçuğun habercisi olabilmektedir.

    Dudaktaki Uçuk Nasıl Geçer?

    Dudak bölgesinde çıkan uçuğun kesin bir tedavisi bulunmamaktadır. Dudak uçukları sıklıkla hiçbir uyarı vermeden tekrar edebilir. Bu durum için bazı ilaçlardan yardım alınabilir. Bunlardan ilki merhemler ve kremlerdir. Uçuklar rahatsız edici duruma geldiğinde ağrıyı kontrol altına almak adına antiviral merhemler kullanılabilir. Ancak merhemleri uçuk belirtileri görülüp görülmez kullanmak gereklidir. 

    İlgili tedavi genellikle 4-5 gün boyunca günde 4-5 kere tekrar edilerek yapılır. Merhemlere eczanelerden ulaşılabilir. Doktorunuzun önerdiği merhemleri ya da reçetesiz bir şekilde eczaneden temin edebileceğiniz merhemleri tercih edebilirsiniz. Dudak bölgesindeki uçuk için son olarak birtakım ilaçlar kullanılabilir. Tedavi çeşitli oral antiviral ilaçlarla sağlanmaktadır. Bu tür ilaçlar reçetesiz bir şekilde satılmaz. Bunun için bir doktora danışmak şarttır.

    Uçuğa Ne İyi Gelir?

    Antiviral, antimikrobiyal ve bağışıklık güçlendirici bileşikler, uçuğa oldukça iyi gelmektedir. Bunlar virüsün yayılmasını sınırladığı gibi enfeksiyonun tekrarlama olasılığını da düşürürler. Bu durumda kişi daha az ağrı çeker ve daha az rahatsızlık duyar. Ancak her yöntem herkes için başarılı sonuç vermeyebilir. Bu durumda çeşitli doğal yöntemlerden faydalanılabilir.

    Doğal uçuk tedavisi için aşağıdaki yöntemlerden faydalanılabilir:

    • Probiyotikler: Yoğurt, elma sirkesi, lahana turşusu gibi besinlerdir. Bağışıklık sistemini güçlendirici özellikleri vardır. Düzenli olarak tüketilmeleri durumunda uçuk oluşumu önlenebilmektedir.
    • E Vitamini İçeren Besinler: E Vitamini, cildi rahatlatıcı özelliği ile uçuk gibi ağrı ve rahatsızlığa neden olan durumların giderilmesine yardımcı olur. Antioksidan özelliği ile hasar almış cildi onarır. Bu durumda uçuk için badem, ıspanak, tatlı patates ve avokado gibi besinler tüketilebilir.
    • Yüksek C Vitamini İçeren Besinler: C vitamini bağışıklık sistemini en güçlü tutan vitaminlerin başında gelir. C vitamini içeren besinler tüketmek ayrıca cilt sağlığını korur, iyileştirir ve uçuğun iyileşmesini hızlandırır. Portakal, kırmızı biber, yeşil biber, lahana, brüksel lahanası, brokoli, çilek, greyfurt ve kivi gibi besinler bol miktarda c vitamini içermektedir.
    • Çinko: Çinko tüketmek, inflamasyonu azaltır ve bağışıklığı güçlendirir. Çinko oksit içeren kremler de uçuğa iyi gelmektedir.
    • Aloe Vera Jeli: Aloe vera jeli, uçuk yaralarını tedavi etmek için kullanılabilir. 

    Dudaktaki Uçuğa Ne İyi Gelir?

    Uçuğa buz uygulamak ağrıya büyük ölçüde iyi gelir. Limon özü içeren dudak balmları da bu konuda yardımcı olmaktadır. Aloe vera jelleri de aynı etkiyi göstermektedir. Uçuklu bölgeye vazelin uygulamak uçuğu iyileştirmese bile uçuğun neden olduğu ağrıyı hafifletebilir. Bütün bunların haricinde uçuğa en iyi gelecek olan şey hekimin önerdiği krem ve merhemleri uygulamak olacaktır. Evde uygulanan bazı yöntemler uçuğu kötüleştirebilmektedir.

    Uçuğu Ne Geçirir?

    Uçuk henüz yaralar ile kendini göstermeden önce birtakım ön belirtiler verir. Dudak bölgesinde kaşıntı, uyuşukluk ve yanma gibi belirtiler bunlardan bazılarıdır. Bu gibi belirtileri hisseder hissetmez bazı doğal yöntemleri uygulamak uçuğun oluşumunu engelleyebilir ya da geciktirebilir. Sarımsak kullanmak bunlardan birisidir. Sarımsağı ezerek kaşınan bölgeye gün boyunca uygulamak uçuğun oluşumunu önler. Bal ve arı sütünü de aynı şekilde uygulamak etkilidir. Vanilya yağı ve vanilya özü de aynı etkiyi göstermektedir. 

    Uçuk Hakkında Sıkça Sorulan Sorular

    Uçuk hangi vitamin eksikliğinden çıkar?

    Uçuğun oluşumunda kesin bir neden bulunmamaktadır. Dolayısıyla herhangi bir vitaminin eksik olması direkt olarak uçuk nedeni değildir. Yine de yeterli miktarda E ve D vitamini almak uçuğun oluşmasını engelleyebilir. Uçuk tedavisi boyunca E ve D vitamini almak ayrıca uçuğun hızlı geçmesini sağlayacaktır. Bağışıklık sistemini güçlendirici özellikleri ile E ve D vitaminleri, uçuğu engellemek için önemli vitaminlerdir.

    Dudakta uçuk bulaşıcı mıdır?

    Dudakta meydana gelen uçuk virüs kaynaklıdır ve kişiden kişiye temas yolu ile bulaşabilmektedir. Bunu engellemek için eller sık sık yıkanmalı ve diğer kişiler ile cilt temasından kaçınılmalıdır. Uçuğu olan kişi dudak kremi gibi kişiler bakım ürünlerini asla başka kişiler ile paylaşmamalıdır. Mutfak eşyaları gibi ağıza temas eden ürünler de kişiye özel olmalıdır. 

    Kişiler, kendilerinde uçuğa neden olan sebebi buldukları takdirde uçuğun gelişimini önleyebilirler. Örneğin uzun süre güneşe maruz kalan kişide bir süre sonra uçuk oluşumu görülüyorsa bu dikkate alınmalıdır. Bu durum için çinko oksit içeren dudak balmı kullanılabilir. Uçuk, stres durumunda sıkça gelişebilmektedir. Bu durum nedeniyle uçuk yaşayan kişiler ise stres durumlarını iyi yönetmeyi öğrenmelidir. 

    Dudakta uçuk tekrarlar mı?

    Herpes simpleks virüsünden kaynaklanan uçuklar yaşam boyu tekrarlayabilmektedir. Yapılan araştırmalara göre dünyadaki yetişkinlerin %90’ı Herpes simpleks tip 1 virüsünü taşımaktadır. Aşağıdaki faktörler uçuğun yeniden tekrarlamasına neden olabilmektedir:

    • Enfeksiyon, ateş veya soğuk algınlığı geçirmek
    • Güneşe maruz kalmak
    • Stres durumu yaşamak
    • Zayıflamış bağışıklık sistemine sahip olmak
    • Regl olmak
    • Şiddetli yanıklar
    • Egzama
    • Kemoterapi
    Hızlı Randevu Al
    Bizimle İletişime Geçin

    İlgili İçerikler
    Ara Onlıne Randevu
    Canlı Destek
    -
    Canlı Destek