Konfüzyon Nedir? Belirtileri, Nedenleri ve Tedavisi
Sağlık Rehberi
Lütfen Bekleyiniz...
Kulak Çınlaması (Tinnitus) Neden Olur? Nasıl Geçer?
İçindekiler
Kulak Çınlaması (Tinnitus) Nedir?
Tinnitus olarak da bilinen kulak çınlaması, dışarıdan herhangi bir ses gelmemesine rağmen hastanın ses işitmesi durumu olarak tanımlanır. Bu durum kimi zaman tek kulakta kimi zaman her iki kulakta ortaya çıkabilir. Kişinin kulağının çınladığı esnada duyduğunu sandığı ses kişiye yakın bulunan diğer insanlar tarafından algılanamaz. Ortaya çıkan çınlama sesi kendisini genellikle uğuldama, çan sesi, rüzgar hışırtısı, ıslık sesi, kalp atış sesi veya makine motoru sesi gibi şekillerde gösterir. Kulak çınlaması durumu asıl olarak bir hastalık değildir.
Genel olarak hastalıktan ziyade başka bir işitme sistemi hastalığının belirtisi olarak sınıflandırılır. Tinnitus'un şiddeti kişiden kişiye değişebilir. Belirtiler kimi insanlarda kısa süreli ve hafif şiddette ortaya çıkarken, kimi insanlarda ise kişinin ruh sağlığını bozacak kadar uzun süreli ve şiddetli olabilir. Öyle ki kişinin duyduğu ve herhangi bir dış kaynağı olmayan bu sesler, ileri vakalarda kişinin diğer insanlardan veya dış çevreden gelen gerçek sesleri duymamasına bile sebep olabilir.
Kulak Çınlaması Neden Olur?
Kulak çınlaması birçok farklı sebepten dolayı ortaya çıkabilir. Kulak çınlaması en sık olarak kulakta meydana gelen diğer hastalıkların bir belirtisi olarak ortaya çıkar. Bunun yanında, kulakla hiçbir ilgisi olmayan çeşitli hastalıklar veya fiziksel durumlar da kulak çınlamasına sebep olabilir. Kulak çınlaması sebepleri arasında kulak kiri, fazla gürültülü ortamda bulunmak, kulağa yabancı cisim girmesi ve benzeri birçok durum vardır. Kulak çınlamasına yol açabilecek durumlar aşağıda sıralanmıştır:
- Kulakta ortaya çıkan enfeksiyonlar kulak çınlamasına sebep olabilir. Bunun yanında kimi zaman enfeksiyonla birlikte kişinin kulak kanalında sıvı birikimi oluşabilir ve kişinin kulak kanalı tıkanır. Böylelikle kulaktaki basınç seviyesi değişir ve kişinin kulağı çınlamaya başlar.
- Nonsteroid anti-inflamatuar özelliğe sahip ilaçlar, kanser ilaçları, yüksek dozda aspirin kullanımı ve çeşitli antidepresanlar kulak çınlamasına sebep olabilir veya kişide halihazırda mevcut olan kulak çınlamasının şiddetini arttırabilirler.
- Genellikle yaşlılık veya yüksek gürültüye maruz kalma gibi durumlarda kişinin kulağındaki minik tüy hücreleri bozulmaya uğrayabilir. Bu durumun sonucu olarak kulak yapısından işitme sinirine doğru ilerleyen yapıda aksaklıklar meydana gelir. Sonuç olarak kişinin beynine anlamsız ve yanlış işitme sinyalleri gönderilir. Böylelikle kişide kulak çınlaması meydana gelebilir.
- Diğer insanların da duyabileceği bir kulak çınlaması tipi olan objektif kulak çınlaması (objektif tinnitus) ise çeşitli damar hastalıkları, kas sistemi hastalıkları ya da bölgesel iltihaplanma gibi kişinin vücudunda ortaya çıkan çeşitli fiziksel sorunlardan dolayı oluşabilir.
- Baş ve boyun bölgesinde ortaya çıkabilecek travmalar kulak çınlamasını tetikleyebilir. Yaralanmanın meydana geldiği bölgeye bağlı olarak kişinin işitme sinirlerinde bazı bozulmalar meydana gelebilir ve bu da kulak çınlamasını ortaya çıkartır. Bu tip yaralanmalarda genellikle tek taraflı kulak çınlaması gelişir.
- Kulak çınlamasının en yaygın sebebi ise yüksek gürültülü mekanlarda bulunmak veya yüksek sese maruz kalmaktır. Gürültüden ortamlardan ise yüksek sesle müzik dinlemek, sürekli trafikte bulunmak, fabrikalara yakın yerlerde yaşamak ve sık sık yüksek sese maruz kalınabilecek konser gibi ortamlardır.
- İç kulakta ya da orta kulakta meydana gelen çeşitli zedelenmeler veya hasarlar kulak çınlamasının bir diğer nedeni olarak sayılabilir. Orta kulağın görevi dış kulaktan gelen ses dalgalarını güçlendirip iç kulağa iletmektir. İç kulak ise kendisine aktarılan bu ses dalgalarını işitme sinyaline aktarır. Bu yapıda ortaya çıkabilecek herhangi bir aksaklık genel olarak işitme kaybına sebep olabileceği gibi, kulak çınlamasına da yol açabilir.
- İç kulakta ortaya çıkabilecek olan kas spazmları kulak çınlamasına ve ilerleyen durumlarda işitme kaybına sebep olabilir.
- Şeker hastalığı, tiroid, yüksek tansiyon, migren, kansızlık, lupus, yüksek kolesterol ve benzeri kronik hastalıklar sonucunda da kulak çınlaması ek bir belirti olarak ortaya çıkabilmektedir.
Kulak Çınlaması Türleri Nelerdir?
Kulak çınlaması genel olarak iki farklı türe ayrılır. Bu türler, objektif kulak çınlaması ve subjektif kulak çınlamasıdır. Objektif kulak çınlaması problemi yaşayan kişilerin duydukları çınlama ve uğultu sesleri diğer kişiler tarafından da duyulabilir. Bu durum asıl olarak kulakta bulunan kan damarlarındaki bozulmalar sonucunda meydana gelir.
Objektif kulak çınlaması oldukça nadir görülen bir durumdur. Kulak çınlaması problemi yaşayan çoğu kişide subjektif kulak çınlamasına rastlanır. Bu durumu yaşayan kişilerin işittikleri uğultu, çıngırtı ve çınlama gibi sesler sadece kendileri tarafından duyulabilir ve en yakınlarında bulunan kişiler bile bu sesleri işitemezler.
Kulak Çınlaması Kimlerde Olur?
Kulak çınlaması toplumun neredeyse her kesiminde görülebilen bir sağlık sorunudur. Kulak çınlaması belirtileri çocuklara kıyasla yetişkin bireylerde daha sık görülür. Genellikle yaş ilerledikçe işitme sisteminde ortaya çıkan problemlerde de artış görüldüğü için, kulak çınlamasının görülme sıklığı da yaşla birlikte doğru orantılı şekilde artmaktadır. Dolayısıyla kulak çınlamasının sık görüldüğü yaş grubu 40 ile 75 arasıdır. Genel olarak insanların yaklaşık %18'i kulak çınlaması probleminden muzdariptir.
Kulak Çınlaması Belirtileri Nelerdir?
Kulak çınlaması kendisini sıklıkla kulakta aniden ortaya çıkan ince bir çan sesiyle belli eder. Kişide kimi zaman sadece sağ kulak çınlaması ya da sol kulak çınlaması görülebilirken kimi zaman belirtiler iki kulakta da ortaya çıkabilir. En sık görülen tip olan subjektif kulak çınlamasında bu çınlama sesi diğer kişiler tarafından işitilmez. Kişi sadece kendisinin duyabileceği, bir nevi hayali bir ses işitir.
Bu tipteki kulak çınlaması ortaya makine sesi, çan sesi, uğultu, tıslama, hışırtı ya da rüzgar sesi gibi farklı formlarda ortaya çıkabilir. Bu tip durumlar aslında oldukça yaygındır ve neredeyse her insanda dönem dönem kısa süreliğine görülebilir. Ancak bazı kişilerde ortaya çıkan çınlama belirtileri oldukça şiddetli ve uzun süreli olabilir. Bunun sonucu olarak kişide konsantrasyon problemleri, dikkat dağınıklığı, işitme kaybı, depresyon ve paranoya gibi psikolojik ve fiziksel ek semptomlar ortaya çıkabilir.
Objektif kulak çınlaması (objektif tinnitus) sorununa sahip olan kişilerde ortaya çıkan çınlama sesi ise ritmik bir özelliğe sahiptir. Bu durum genellikle kişinin sahip olduğu çeşitli iç fiziksel hastalıklardan kaynaklanır. Bunun sonucu olarak ortaya çıkan çınlamaların genellikle kalp atış hızıyla uyumlu olduğu görülür. Subjektif kulak çınlaması yaşayan kişilerde daha çok çan sesini andıran bir ses duyulurken, objektif kulak çınlaması yaşayan kişilerde ise yaygın olarak rüzgar veya hışırtı sesleri duyulmaktadır.
Kulak çınlaması sorununa sahip olan kişilerin işitme duyuları kimi zaman oldukça üst seviyelere çıkabilir. Bu duruma hiperakuzi adı verilir. Hiperakuzi problemi bulunan kişiler yakın çevrelerinde ortaya çıkan sesleri çok daha güçlü bir şekilde algılarlar. Bu sorunu yaşayan kişiler klavye sesi, masanın hareket ettirilme sesi, kapı kapanması ya da kapı tıklatılması gibi düşük seviyeli sesleri bile oldukça güçlü şekilde algılarlar ve bu durum zamanla kişide çeşitli psikolojik sorunların ortaya çıkmasına sebep olabilir.
Kulak Çınlaması Riskini Artıran Faktörler Nelerdir?
Tinnitus yani kulak çınlaması riskini artıran tetikleyici faktörleri şu şekilde sıralayabiliriz:
- Kulak çınlamasının en önemli risk faktörlerinden birisi kişinin çalışmakta olduğu meslek grubudur. Örneğin, sürekli hoparlörlerden gürültülü müziğin çaldığı kafelerde, düğün salonlarında veya barlarda çalışan, askeri personel olarak düzenli çatışma içerisinde bulunan veya eğitim safhasında sürekli ateşli silah sesine maruz kalan ve sinema ya da benzeri eğlence sektörlerinde çalışan kişiler daha büyük risk altındadır.
- Cinsiyet ve yaş gibi faktörlerin de kulak çınlamasının ortaya çıkmasına etki ettiği bilinmektedir. Kulak çınlaması, çocuklarda ve genç yaştaki kişilerde daha nadir karşılaşılan bir durum iken, orta yaşlarını geçmiş kişilerde veya yaşlılarda ise daha sık görülür. Bu durumun asıl sebebi kulaklardaki sinir liflerinin ve ince tüy yapılarının sayılarının azalması ya da hasar görmesidir. Böylelikle kişide kulak çınlaması veya benzeri işitme problemleri ortaya çıkabilir. Aynı şekilde bu sorunlar erkeklerde kadınlara nazaran daha sık ortaya çıkar.
- Düzenli şekilde tütün ürünleri tüketen veya alkol kullanan kişilerde kulak çınlamasının gelişme ihtimalinin arttığı bilinmektedir.
Kulak Çınlaması Kişinin Hayatını Nasıl Etkiler?
Kulak çınlaması kimi zaman kişinin hayatını önemli ölçüde etkileyebilir ve çeşitli psikolojik problemlere sebep olabilir. Bu yüzden kişide ortaya çıkan uzun süreli veya şiddetli kulak çınlaması belirtileri hafife alınmamalı ve kişi bir doktor tarafından muayene edilmelidir.
Kulak çınlaması sorununa sahip olan kişilerde genellikle sürekli garip sesler duymanın sebep olduğu aşırı sıkıntı, gerginlik ve öfke problemleri görülür. Bu belirtiler hastanın durumuna göre ilerleyerek depresyon ve anksiyete gibi psikolojik hastalıklara sebep olabilmektedir. Aynı zamanda kişi dikkat dağınıklığı problemi yaşayabilir ve konsantrasyon seviyesi normale kıyasla hatırı sayılır ölçüde düşer.
Bu da kişinin iş ve okul hayatında gösterdiği verimin düşmesine ve insan ilişkilerinde sorun yaşamasına yol açabilir. Aynı zamanda kişi çınlama seslerini uyurken duyabilir ya da uyurken de birtakım sesler duyacağını düşünüp kendisini gerdiği için uykuya dalmakta güçlük yaşayabilir. Böylelikle uyku bozukluğu meydana gelir ve kişinin gün içerisinde yapacağı tüm işler aksar ya da verimsiz hale gelir.
Kulak Çınlaması Tanı Yöntemleri Nelerdir?
Kulak çınlaması şikayetiyle doktora başvuran hasta ilk önce tıbbi geçmişini doktora detaylıca anlatmalıdır. Kişi halihazırda sahip olduğu hastalıkları, gürültülü ortamlarda bulunup bulunmadığını ya da kulak sağlığına zarar verecek aktiviteler yapıp yapmadığını doktoruna anlatmalıdır. Bunun ardından kişiye odyometrik muayene yapılır ve dış kulak, kulak zarı ya da orta kulak bölgelerinde bir sorun olup olmadığı saptanmaya çalışılır.
Doktor aynı zamanda kişinin boyun ve çene kaslarını da kontrol eder. Zira kimi zaman boyun bölgesinin gergin olması kulak çınlamasının şiddetini artırabilmektedir. Bu genel muayene yöntemlerinin yanında, en net sonucu elde edip tümör oluşumu ya da kan damarı problemlerini tespit etmek için kişinin kulağı Manyetik Rezonans (MR) ile görüntülenebilir.
Tıbbi tetkiklere ek olarak, hasta her iki kulağının mı yoksa tek bir kulağının mı çınladığını doktora anlatmalıdır. Aynı zamanda hastanın duyduğu çınlamanın türü (çan sesi, rüzgar sesi, hışırtı sesi, uğuldama sesi vb.) oldukça önemlidir. Bununla birlikte seslerin duyulma sıklığı ve şiddeti de doğru şekilde tespit edilmelidir.
Kulak Çınlaması Nasıl Geçer?
Kulak çınlamasına sebep olan durumların sayısı çok çeşitli olduğundan dolayı tedavi yöntemleri de kişiden kişiye farklılık gösterir. Medikal tedavi yöntemlerine ek olarak kişinin bazı yaşam tarzı değişikliklerine gitmesi gerekir. Alkol ve tütün ürünlerinden uzak durulmalı, aşırı miktarda kafein veya tuz tüketilmemeli, yüksek tansiyon için gerekli ilaçlar içilmeli ve kişi mümkün olduğunca fazla gürültülü ortamlardan uzak kalmalıdır.
Kulak çınlaması kimi zaman fazla kulak kiri, kulak yolunun sıvıyla tıkanması ya da kulağın içerisinde yabancı bir cisim kaçması gibi sebeplerden dolayı meydana gelebilir. Böyle durumlarda soruna yönelik yapılan kolay bir tedavi süreci ile kişideki çınlama problemi çözüme kavuşturulur.
Geçmeyen kulak çınlaması sorunu yaşayan kişiler genellikle uyku sorunları yaşamaktadırlar. Bu durumdaki kişiler geceleri uyudukları ortamı tamamen sessiz hale getirmemelidirler. Aksine, hafif bir televizyon sesi ya da müzik sesi açmak çınlama sesini bastırmaya yardımcı olabilir ve kişinin daha rahat uykuya dalmasını sağlayabilir.
Kulak çınlamasını ortadan kaldıran net bir ilaç tedavisi ya da cerrahi müdahale yoktur. Sorunun ortadan kaldırılması için altta yatan hastalıklar tedavi edilmelidir. Bunun yanında, hastaların çınlama durumu ile baş etmelerini sağlayacak çeşitli tıbbi teknikler de mevcuttur. Kişiye çınlama maskeleyici cihazlar takılabilir ya da hafif lazer uygulamalarına başvurulabilir.
Kulak Çınlaması Evde Nasıl Tedavi Edilir?
Kulak çınlaması yaygın olarak çoğu kişide görülebilen ve genellikle kısa süre sonra geçen bir durumdur. Bu yüzden belirtilerin ortaya çıktığı ilk dönem kişi evde kendisini rahatlatacak yöntemlere başvurabilir. Ancak belirtilerin şiddetlendiği, uzun süreli hale geldiği ve çınlamaya ek olarak işitme kaybı, baş dönmesi, çınlama sonrasında ortaya çıkan depresyon ya da anksiyete gibi semptomların baş gösterdiği durumlarda kişi derhal uzman bir kulak burun ve boğaz doktoruna başvurmalıdır.
Kulak çınlaması belirtilerini hafifletmek için aslında yapılabilecek en iyi şey ise çınlama sesine odaklanmamaktır. Bunun için kişi zihnini çeşitli aktivitelerle meşgul tutmalı ve tamamen sessiz ya da aşırı gürültü ortamlardan uzak durmalıdır. Bunun yanında ginkgo biloba, melatonin ve çinko vitamini gibi çeşitli bitkisel ya da vitamin takviyeleri de kulak çınlamasına karşı faydalıdır.
Kulak Çınlaması Hangi Vitamin Eksikliğinden Olur?
Çinko, B12 ve magnezyum gibi vitaminlerin eksik olduğu kişilerde işitme sisteminde çeşitli fonksiyon bozuklukları meydana gelebilir ve kişide kulak çınlaması oluşabilir.
Hızlı Randevu Al
Bizimle İletişime Geçin
İlgili İçerikler
